آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,005 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,078 |
جستاری در چندمعنایی حرف‌اضافه «بر» در چهارچوب معنی‌شناسی شناختی | ||
| مجله مطالعات ایرانی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 دی 1402 | ||
| نوع مقاله: علمی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2023.19965.2367 | ||
| نویسندگان | ||
| نازنین درویشی رکنی* 1؛ ارسلان گلفام2 | ||
| 1زبان‌شناسی همگانی- دانشکده علوم انسانی- دانشگاه تربیت مدرس- تهران- ایران | ||
| 2دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| از فارسی باستان تاکنون همواره یکی از کارکردهای دستوری و معنایی «بر» کارکرد حرف‌اضافه‌ای بوده است. در این پژوهش چندمعنایی حرف‌اضافه «بر» از منظر معناشناسی واژگانی شناختی و بر پایه روش «چندمعنایی قاعده‌مند» تایلر و ایوانز (2001 و 2003) بررسی می‌شود. هدف این پژوهش تعیین معنای مرکزی و تبیین شبکه معنایی حرف‌اضافه «بر» و بررسی نقش عناصر فضایی و غیرفضایی در شکل‌گیری مفاهیم حاشیه‌ای آن است. داده‌های این پژوهش توصیفی-تحلیلی از لغت‌نامه دهخدا و فرهنگ سخن استخراج شده‌اند. نتایج تحلیل‌ها نشان می‌دهد که مفاهیم متمایز «بر» به شکلی نظام‌مند برگرفته از معنای مرکزی «بالایِ، رویِ» هستند. این مفاهیم عبارت‌اند از: علیت، وظیفه و مسئولیت، تقابل و ضدیت، انباشتگی، ملازمت و همراهی، مطابقت و سازگاری. فرآیندهای انتزاع، تغییر رابطه نقطه متحرک و مکان‌نما و هم‌چنین تمرکز بر هریک از عناصر ترکیب‌بندی صحنه بنیادین از عوامل ایجاد مفاهیم حاشیه‌ای هستند و فرآیند انتزاع و غیرفضایی شدن مفهوم مرکزی مؤثرتر از سایرین عمل کرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حرف‌اضافه؛ چندمعنایی قاعده‌مند؛ زبان‌شناسی شناختی؛ شبکه معنایی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 73 |
||