
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,989 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,057 |
ارتباط دوسویۀ انسان و ایزدان در اندرزنامه های فارسی میانۀ زردشتی | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
مقاله 12، دوره 22، شماره 44، دی 1402، صفحه 311-341 اصل مقاله (887.82 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis/jis.2024.22629.2561 | ||
نویسندگان | ||
آوا واحدی نوایی1؛ مهدی حسن زاده* 2؛ فرزانه گشتاسب3 | ||
1گروه ادیان و عرفان تطبیقی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
2دانشیار گروه ادیان و عرفان تطبیقی، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
3استاد گروه فرهنگ و زبانهای باستانی، پژوهشکدۀ زبانشناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
در دین زردشتی ایزدان و امشاسپندان، بزرگترین کارگزاران اورمزدند و در هر سه مرحلۀ آفرینش، نگهداشت و پایان کار جهان تکالیفی بر عهده دارند. در این دین، انسان که تنها آفریدۀ برخوردار از آگاهی و اختیار است، باید با انتخاب آگاهانه جبهۀ اورمزد و نیکی را بیفزاید. اندرزنامههای زردشتی متونی حکمی مبتنی بر اصول باورهای مزدیسنیاند که راه و روش زیست درست و رستگاری را به انسان نشان میدهند. با این وصف توقع میرود به ارتباط میان این دو رکن اساسی در اندرزنامهها توجه شده باشد. در این مقاله در جستجوی پاسخگویی به این پرسش برآمدهایم که میان ایزدان و انسان در این متون چگونه ارتباطی برقرار است و ابعاد آن چیست. با جستجو در متن اندرزنامههای فارسی میانۀ زردشتی برشمردهشده در تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام ، استخراج مضامین مرتبط با موضوع موردنظر و تحلیل آن، آشکار شد که میان ایزدان و انسان ارتباطی معنادار و دوسویه برقرار است. برای انسان نسبت به ایزدان تکالیفی مقرر شده و در مقابل، از سوی ایزدان به انسان برکات و حمایتهایی میرسد. بدینسان، انسان به یزش و نیایش ایزدان، دوستی و یگانگی با آنان، تسلیم و رضا در برابر آنان و توسل و توکل به آنان توصیه شدهاست. در مقابل، ایزدان در دو ساحت انفسی و آفاقی برکاتی خواهند بخشید و مردمان را از حمایتهایی بهرهمند خواهندکرد. بدینترتیب انسان و ایزدان در ارتباطی دوسویه با افزایش نیکیها و تقویت جبهۀ نیکی به پیشبرد هدف اورمزد از آفرینش گیتی یاری میرسانند. | ||
کلیدواژهها | ||
دین زردشتی؛ متون فارسی میانه؛ اندرزنامه؛ ایزدان؛ تکالیف انسان | ||
مراجع | ||
الف. منابع فارسی
بهار، مهرداد.(1390). بندهش. تهران: توس.
تفضلی، احمد. (1385). مینوی خرد. چاپ چهارم. تهران: توس.
تفضلی، احمد.(1393). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. بهکوشش ژاله آموزگار. چاپ هفتم. تهران: سخن.
راشد محصل، محمدتقی. (1385). گزیدههای زاداسپرم. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
عالیخانی، بابک.(1402). آشنایی با حکمت فهلوی. تهران: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران.
عریان، سعید. (1382). متنهای پهلوی. تهران: سازمان میراث فرهنگی.
کلنز، ژان. (1391). مقالاتی دربارۀ زردشت و دین زردشتی. ترجمۀ احمدرضا قائممقامی. چاپ دوم. تهران: فرزان روز.
گشتاسب، فرزانه و حاجیپور، نادیا. (1398). متنهای پهلوی. برگرفته از پیکرۀ زبانی www.parsigdatabase.com
گشتاسب، فرزانه و حاجیپور، نادیا.(1392). اندرز اوشنر دانا. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ماهیار نوابی، یحیی. (2535). مجموعه مقالات(جلد1). به کوشش محمود طاووسی. تهران: انتشارات مؤسسۀ آسیایی دانشگاه پهلوی.
میرفخرایی، مهشید. (1369). شایست ناشایست. تهران: موسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
میرفخرایی، مهشید. (1390). روایت پهلوی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ب. منابع لاتینی
Anklesaria, T.D. (1913). Dânâk-u Mainyô-I Khard. Bombay.
Dhabhar, B.N. (1909). Saddar Nasr and Saddar Bundehesh. Bombay.
Dhabhar, B.N. (1930). Andarj-i Aōshnar-i Dānāk. Bombay.
Dhalla, M. N. (1914). Zoroastrian Theology (from the earliest times to the present). New York.
Dhalla, M. N. (1938). History of Zoroastrianism. New York.
Gnoli, G. (1987). “Yazata” in Encylopaedia of Religion. (Eliade Ed). Vol. 14, 9874-9875.
Jackson, A.V. W. (1928). Zoroastrian Studies. New York.
Jamasp-Asana, J.M. (1913). Pahlavi Texts. Bombay: Fort Printing Press.
Malandra, W. (2006). “YASNA”, in Encyclopedia Iranica.
Shaked, S. (1979). The Wisdom of the Sasanian Sages, (Dēnkart VI). (Persian Heritage Series, 34). Boulder. Colarado. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 418 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 198 |