دانشگاه شهید باهنر کرمان

 آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها447
تعداد مقالات4,557
تعداد مشاهده مقاله5,379,989
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,580,057
حسینی, سیده مروارید, خسروی شکیب, محمد, صادقی تحصیلی, طاهره. (1403). بررسی تطبیقی مناقشۀ «جنسیّت» و «فرودستی» در دو رمانِ«جای خالی سُلوچ» محمود دولت‌آبادی و «کوچۀ مَدَق» نجیب محفوظ (با تأکید بر آرای پسااستعماری گایاتری اسپیواک). , 16(30), 1-31. doi: 10.22103/jcl.2024.22744.3700
سیده مروارید حسینی; محمد خسروی شکیب; طاهره صادقی تحصیلی. "بررسی تطبیقی مناقشۀ «جنسیّت» و «فرودستی» در دو رمانِ«جای خالی سُلوچ» محمود دولت‌آبادی و «کوچۀ مَدَق» نجیب محفوظ (با تأکید بر آرای پسااستعماری گایاتری اسپیواک)". , 16, 30, 1403, 1-31. doi: 10.22103/jcl.2024.22744.3700
حسینی, سیده مروارید, خسروی شکیب, محمد, صادقی تحصیلی, طاهره. (1403). 'بررسی تطبیقی مناقشۀ «جنسیّت» و «فرودستی» در دو رمانِ«جای خالی سُلوچ» محمود دولت‌آبادی و «کوچۀ مَدَق» نجیب محفوظ (با تأکید بر آرای پسااستعماری گایاتری اسپیواک)', , 16(30), pp. 1-31. doi: 10.22103/jcl.2024.22744.3700
حسینی, سیده مروارید, خسروی شکیب, محمد, صادقی تحصیلی, طاهره. بررسی تطبیقی مناقشۀ «جنسیّت» و «فرودستی» در دو رمانِ«جای خالی سُلوچ» محمود دولت‌آبادی و «کوچۀ مَدَق» نجیب محفوظ (با تأکید بر آرای پسااستعماری گایاتری اسپیواک). , 1403; 16(30): 1-31. doi: 10.22103/jcl.2024.22744.3700

بررسی تطبیقی مناقشۀ «جنسیّت» و «فرودستی» در دو رمانِ«جای خالی سُلوچ» محمود دولت‌آبادی و «کوچۀ مَدَق» نجیب محفوظ (با تأکید بر آرای پسااستعماری گایاتری اسپیواک)

نشریه ادبیات تطبیقی
مقاله 1، دوره 16، شماره 30، آبان 1403، صفحه 1-31    اصل مقاله (960.38 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2024.22744.3700
نویسندگان
سیده مروارید حسینی1؛ محمد خسروی شکیب* 2؛ طاهره صادقی تحصیلی3
1دانشجوی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان
3گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان
چکیده
ادبیّات پسااستعماری یکی از رویکردهای نو و البتّه پویا در حوزۀ ادبیّات تطبیقی و مطالعات فرهنگی است. این رویکرد، مؤلفه های پسااستعماری را در متون ادبی شناسایی، ارزیابی و مورد تحلیل قرار می‌دهد. اسپیواک یکی از متفکّران پسااستعماری، معتقد است که صدای فرودستان جامعه هرگز شنیده نمی شود. «جنسیّت» و «فرودستی» از کلیدواژه های مورد تأکید اوست. دولت آبادی و نجیب محفوظ از نویسندگان برجستۀ ایرانی و مصری هستند که در دو رمان جای خالی سُلوچ و کوچۀ مَدَق صدای اقشار «فرودست» جوامع خود را بازتاب داده اند. پیش فرض این است که دولت آبادی آگاهانه و متأثر از فرهنگ مردسالاری، در رمان جای خالی سُلوچ، تلاش کرده است تا شخصیّتِ زنِ فرودست را صاحب عاملیّت و صدا معرّفی کند؛ این در حالی است که نجیب محفوظ متأثر از تجربۀ و تأثیر مستقیم استعمار، هم به زنان و هم به مردان فرودست، صدا می بخشد. این دو نویسنده، نگاه شیء انگارانه، ابزاری و البتّه جنسی به زنان را در نظام مردسالار و استعمارزده، به تصویر کشیده اند. فرهنگ استعماری و مردسالاری با ابزار فرهنگی و بیانی، می تواند وضعیّت هایی بنیادین را بر زنان و مردان اِعمال کند تا به این ترتیب بتواند ماهیّتی جنسیّتی با استانداردهای خاص را تحمیل کند. پژوهش حاضر با روش توصیف و تحلیلِ کیفی و با تأکید بر آرای اسپیواک، به بررسی موضوع «جنسیّت» و «فرودستی»، در دو رمان مذکور، پرداخته است.
کلیدواژه‌ها
رمان پسااستعماری؛ جنسیّت؛ فرودستی؛ جای خالی سلوچ؛ کوچۀ مَدَق
مراجع
 کتابنامه

الف:منابع فارسی

-اسپیواک، گایاتری چاکروارتی. (1398).  نظریه در حاشیه. ترجمۀ پیمان خان­محمدی. تهران: نشر بان.

- تایسن، لوئیس.(1394).  نظریه­های نقد ادبی معاصر. ترجمۀ مازیار حسین­زاده و فاطمه حسینی. تهران: نگاه امروز: حکایت نوین قلم.

- تسلیمی، علی. (1401). نقد ادبی نظریه­های ادبی و کاربرد آن­ها در ادبیات فارسی. چاپ سوم. تهران: نشر اختران.

- چهل­تن، امیرحسین، فریاد، فریدون.(1393). ما نیز مردمی هستیم گفت­­­­و­گو با محمود دولت آبادی. چاپ چهارم. تهران: نشر چشمه.

- حاجتی، سمیه. (بی­تا). خوانش پسااستعماری رمان ده رمان فارسی در پرتو رویکرد پسااستعماری. بی­جا: نشر ماه و خورشید.

- حاجتی، سمیه؛ رضی، احمد. (1394). «واکاوی جلوه­های فرودست پسااستعماری در رمان جای خالی سُلوچ». فصلنامه تخصصی  نقد ادبی. 8(31). 166-141.

- دولت­آبادی، محمود. (1361). جای خالی سلوچ. چاپ دوّم. تهران: نشرنو.

- شاهمیری،آزاده. (1389). نظریه و نقد پسااستعماری. چاپ اوّل.تهران: نشر علم.

- فارسی، بهنام؛ شهریاری، فاطمه. (1397). «خوانش پسااستعماری رمان مالاتذروه الروح اثر محمد العالی عرعار؛ مطالعه موردی جنسیّت». دو فصلنامۀ نقد ادب معاصر عربی. 8(15). 174-151.Doi: 10.29252/MCAL.2019.1286

- قنبری مزیدی، مجتبی؛ قادری، فاطمه؛ فارسی، بهنام. (1400). «تحلیل رمان غدا یوم جدید اثر عبدالحمید بن هدوقه از منظر فمنیسم پسااستعماری». فصلنامه علمی لسان مبین( پژوهش زبان و ادب عربی). 13(46)، 101-119.Doi:  10.30479/lm.2021.14600.3155

- قوامی، آزاده؛ چگینی، اشرف. (1401). «تحلیل مولفه­های صدا، هویّت و عاملیّت در داستان­های عرس الزین با تکیه بر نظریات فرودست پسااستعماری اسپیواک». مجله الجمیعه الایرانیه لغه العربیه و آداب­ها فصلیــه علمیه محکمه العدد. 65. 171-143.Doi: https://doi.org/10.22034/iaall.2022.158491

- کریمی، جلیل.(1386). «مقدمه­ای بر مطالعات پسااستعماری». مجلۀ زریبار. شمارۀ 63، صص22-5.

- محفوظ، نجیب. (1378). کوچه مَدَق. ترجمۀ محمدرضا مرعشی­پور. چاپ اول. تهران: فرهنگ و اندیشه.

- محمدپور، احمد؛ علیزاده، مهدی. (1390). «تولّد غرب و برساخت شرق دیگری شده از رویکرد پسااستعماری». فصلنامۀ مطالعات ملی. 12(1). 170-141.

- نامورمطلق، بهمن. (1401). ادبیات تطبیقی؛ مفاهیم، مکاتب، انواع و پیکره­ها؛ چاپ دوم تهران: انتشارات لوگوس.

- نوابخش، فرزاد؛ درودی، مسعود. (1393). «گفتاری در مطالعات پسااستعماری و ضرورت گسترش آن در جوامع غیر غربی». مطالعات توسعه اجتماعی ایران. 7(1). 75-57. 

 

ب:منابع لاتین

- Morton, S. (2003) Gayatry Chakravorty Spivak; Theoryes and Works. Newyork and London, Routledge press.

- Spivak, Gayatry, Chakravorty (1990) The post-Colonial Critic: interview Strategy, Dialogues; England: Routledge. Oxford University Press.

- Spivak, Gayatry, Chakravorty (1999) A Critique of postcolonial Reason; Twoard a History of the Vanishing Present. Harvard university press.

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 331
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 212


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب