
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,005 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,079 |
ارزیابی فرم کالبدی و عملکردی شهر بر مبنای رویکرد شهر فشرده در مناطق 22 گانه شهر تهران | ||
جغرافیای اجتماعی شهری | ||
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 24، فروردین 1403، صفحه 169-184 اصل مقاله (1.19 M) | ||
نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/JUSG.2024.2123 | ||
نویسندگان | ||
سمیه فتحی1؛ همایون نورائی* 2 | ||
1کارشناس ارشد رشته برنامهریزی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
2دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
چکیده | ||
مقدمه: شهر فشرده یک فرم شهری پایدار است. هدف اصلی این ایده خلق شهرهایی با فشردگی و تراکم بالا اما بهدور از مشکلات موجود در شهر مدرنیستی است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی فرم کالبدی و عملکردی شهر بر مبنای رویکرد شهر فشرده در مناطق 22 گانه شهر تهران میباشد. داده و روش: از هشت شاخص اختلاط و تنوع کاربریها، تراکم ساختمانی مسکونی، درصد احیا و نوسازی بافت فرسوده، تراکم جمعیتی، تراکم خیابان، پوششدهی مترو، پوششدهی اتوبوس، مسیرهای دوچرخه استفاده شده است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و یافتههای بهدستآمده از تحلیل شبکه در ArcGis و آنتروپی شانون بهدستآمده و سپس از طریق روش Merec برای وزندهی سنجهها و از روش Cocoso برای رتبهبندی گزینهها که همان مناطق شهر تهران بود استفاده شده است. یافتهها: بهمنظور رتبهبندی مناطق شهر تهران از نظر فرم کالبدی و عملکردی شهر فشرده، در ابتدا دادههای مرتبط با هر سنجه برای مناطق 22 گانه جمعآوری گردید و سپس امتیاز مربوط به هر سنجه به نمره استاندارد تبدیل شد. در نهایت مناطق شهر تهران به لحاظ سطح برخورداری از سنجههای فرم کالبدی و عملکردی شهر فشرده، به پنج گروه تقسیم گردید. نتیجهگیری: نتایج بیانگر آن است که میزان برخورداری هر کدام از مناطق از سنجههای 8 گانه فرم کالبدی و عملکردی شهر فشرده متفاوت بود که منطقه 6 با k=2.154 بالاترین اولویت و منطقه 19 با k=1.333 کم ترین اولویت و پتانسیل جهت فرم فشرده شهری را دارد. همچنین مناطق دیگر نیز با توجه به امتیاز نهایی رتبه بندی شدند. | ||
کلیدواژهها | ||
ارزیابی؛ فرم شهر؛ شهر فشرده؛ شهر تهران | ||
مراجع | ||
منابع
آروین، محمود؛ پوراحمد، احمد. (1400). تبیین نظری ساختار شهر فشرده چندهستهای به منظور ایجاد فرم شهری پایدار. فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری، 11 (41)، -253. 10.22111/GAIJ.2021.6660: Doi
آفتاب، احمد؛ رحیمی، عرفان؛ جلیلی، حسین. (1394). تبیین الگوی گسترش فضایی-کالبدی شهر ارومیه با رویکرد فرم شهری پایدار. اولین کنگره بینالمللی زمین، فضا و انرژی پاک، 1-11.
حاتمی، هادی؛ کیافر، طاهر. (1395). مفهوم شهر فشرده و ارتباط آن با پایداری شهری. سومین کنفرانس بینالمللی پژوهش در علوم و تکنولوژی، برلین - آلمان، 1-13.
حسینی، هادی. (1396). شهر فشرده و توسعه پایدار شهری(مطالعه شهر سبزوار). نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال هفدهم، شماره 45.
زیاری، کرامت اله؛ پارسی پور، حسن؛ علیآبادی، . (1391). بافت میانی شهرها ظرفیتی برای حرکت به سمت الگوی شهر فشرده(مورد: شهر بجنورد). مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای، شمارهی نوزدهم، پاییز و زمستان1391.
سیف الدینی، فرانک؛ زیاری، کرامت اله؛ پوراحمد، احمد؛ نیک پور، عامر. (1391). تبیین پراکنش و فشردگی فرم شهری در آمل با رویکرد فرم شهری پایدار. پژوهشهای جغرافیای انسانی (پژوهشهای جغرافیایی)، 44(80)، 155-176.
شاهینی فر، مصطفی؛ خداداد، مهدی؛ بیرانوندزاده، مریم؛ سبحانی، نوبخت. (1395). تحلیل ظرفیتی فرم شهر با تأکید بر الگوی شهر فشرده (مطالعه موردی: شهر گرگان). نشریه مطالعات نواحی شهری دانشگاه شهید باهنر کرمان، شماره 2، 39-56.
قربانی، رسول؛ اصغری زمانی، اکبر؛ غلامحسینی، رحیم. (1399). تحلیل الگوی پراکنش و فشردگی فرم شهری با رویکرد فرم شهری پایدار در کلانشهرها (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز). پژوهشهای محیطزیست، 11 (22).
نیکپور، عامر؛ رضازاده، مرتضی؛ الهقلی تبار نشلی، فاطمه. (1397). ظرفیتسنجی فرم محلات بر اساس الگوی شهر فشرده (مطالعه موردی: شهر بابلسر). فصلنامه شهر پایدار، 1 (2)، 95-79.
References
Ahlfeldt, G, M, & Pietrostefani, E. (2017). The Compact City in Empirical Research: A Quantitative Literature Review. London School of Economics, 1-73. Bibri, S E. (2020). Advances in the Leading Paradigms of Urbanism and their Amalgamation: Compact Cities, Eco – cities, and Data–Driven Smart Cities. Springer Nature Switzerland AG: Cham Switzerland. Bibri, S E., Krogstie, J., & K€arrholm, M. (2020). Compact city planning and development: Emerging practices and strategies for achieving the goals of sustainability. Developments in the Built Environment. https://doi.org/10.1016/j.dibe.2020.100021 Conticelli, E. (2020). Compact City as a Model Achieving Sustainable Development, Sustainable Cities and Communities, Encyclopedia of the UN Sustainable. Development Goals. Springer, Cham, 1-10. https://doi.org/10.1007/978-3-319-71061-7_35-1. Fahim, A U., & Miti, S. S. (2021). Sustainable Urban Compact Form Measurement: A Case Study on Dhanmondi and Uttara. Department of Urban and Regional Planning, Jahangirnagar. Fan, T., & Chapman, A. (2022). Policy Driven Compact Cities: Toward Clarifying the Effect of Compact Cities on Carbon Emissions. sustainability, 14(19) 1-19. https://doi.org/10.3390/su141912634. Fang, Q., Homma, R., Inoue, T., Liu, Q., & Qiyang, Z. (2023). Spatio-temporal Variation of Urban Bus Ridership Using Smart Card Data in a Compact City. International review for spatial planning and sustainable development C: Planning and Design Implentation, 11(1), 192-207. https://doi.org/10.14246/irspsd.11.1_192. Gang, X., Zhengzi, ZH., Limin, J., & Rui, ZH. (2020). Compact Urban Form and Expansion Pattern Slow Down the Decline in Urban Densities: A Global Perspective. Land Use Policy, 94(4), 1-12. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2020.104563. Hanssen, G S., & Hofstad, H. (2013). Compact City Policies in England. Denmark, the Netherlands and Norway, Norwegian Institute for Urban and Regional Research, 1-126. Haarstad, H., Kjærås, K., Røe, P. G., & Tveiten, K. (2023). Diversifying the compact city: A renewed agenda for geographical research. Dialogues in Human Geography, 13(1), 1-20. https://doi.org/10.1177/20438206221102949. Kain, J-H., Adelfio, M., Stenberg, J., & Thuvander, L. (2022). Towards a systemic understanding of compact city qualities. Journal of Urban Design, 27(1), 130–147. https://doi.org/10.1080/13574809.2021.1941825. Kotharkar, R, & Bahadure, P. (2012). Vyas, A. Compact City Concept: It’s Relevance and Applicability for Planning of Indian Cities. In Proceedings of the PLEA2012—28th Conference, Opportunities, Limits and Needs Towards an Environmentally Responsible Architecture, Lima, Perú, 7–9. Lee, J. H., & Lim, S. (2018). The selection of compact city policy instruments and their effects on energy consumption and greenhouse gas emissions in the transportation sector: The case of South Korea. Sustain. Cities, vol 37, 116-124. https://doi.org/10.1016/j.scs.2017.11.006. Metre, K., Baghel, H., Suman, G., Batra, M., & Ghodmare, S D. (2021). Compact City and Related Impact on Sustainable Development in Urban Areas. Civil Engineering Department, G. H. Raisoni College of Engineering, Nagpur, India, vol 87, 523- 530. https://doi.org/10.1007/978-981-15-6463-5_50. Nadeem, M., Aziz, A., Al-Rashid, M A., Tesoriere, G., Asim, M., & Campisi, T. (2021). Scaling the Potential of Compact City Development: The Case of Lahore, Pakistan. Sustainability, 13(9), 1-22. https://doi.org/10.3390/su13095257. OECD. (2012). Compact city policies: a comparative assessment. OECD Green Growth Studies. OECD Publishing, Paris. https://doi.org/10.1787/9789264167. Rode, P. (2014). The politics and planning of urban compaction: the case of the London Metropolitan region, 4th Holcim Forum 2013. “Economy of Sustainable Construction”, Mumbai, India, 111-122. Rudolf, S., kienastT, F., & Hersperger, A. (2018). Planning for compact urban forms: local growth-management approaches and their evolution over time. Journal of Environmental Planning and Management, (61)3, 474-492. https://doi.org/10.1080/09640568.2017.1318749. Wang, M. (2022). Building a Compact City Spatial Planning in Yinchuan City, Western China. Department of Public Administration Zhejiang University of Finance and Economics Zhenjiang, China. Cham: Springer. 126. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 214 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 136 |