
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,068 |
فراخوانی کهنالگوی مادر در شعر مقاومت افغانستان | ||
ادبیات پایداری | ||
دوره 15، شماره 29، اسفند 1402، صفحه 201-232 اصل مقاله (711.19 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jrl.2024.21474.2861 | ||
نویسندگان | ||
نعمت الله عطایی1؛ محمدکاظم یوسف پور* 2؛ رضا چراغی3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
3استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
چکیده | ||
این پژوهش بر آن است تا کهنالگوی مادر را بهعنوان قویترین و حیاتیترین کهنالگویی که در ناخودآگاه روان تأثیر شگرفی میگذارد، بهمنزلۀ مهمترین و بارزترین کهنالگوی شعر مقاومت افغانستان، نقد و بررسی کند و پس از شناسایی نمودهای آن، نسبت آنها را با اندیشۀ مقاومتی شعر پایداری بکاود. روش پژوهش مقاله توصیفی- تحلیلی با رویکرد محتوایی و با تکیه بر مطالعات کتابخانهای است. نتایج پژوهش نشان میدهد که کهنالگوی مادر در شعر مقاومت افغانستان به صورتهای گوناگون در دو دستۀ طبیعی (زمین، وطن، خورشید، دریا، آب و...) و واقعی (مادر، زن، حوا و...) جلوه یافتهاند. نمودهای طبیعی آن سودمند و یا اهریمنخویاند. فراخوانی کهنالگوی مادر در شعر مقاومت افغانستان به عواملی چون تجاوز روس و جنگهای درازدامن این کشور بازبسته است. شاعران در بازتاب خرابیها، قحطی، ناباروری و زیانکاری برخاسته از جنگ، بازگویی درد و رنج ملت افغانستان و رسواسازی عاملین آنها، سیاهنمایی چهرههای استعمارگرِ بیگانه و نکوهش خائنان داخلی حکومت دستنشانده، جنگهای درونمرزی، و ... سرانجام برای تشجیع مبارزان و ستایش قهرمانان و ایجاد روحیۀ ملی در دفاع از وطن، نیتمندانه، نمودهای کهنالگوی مادر را به کار میبندند. بررسیها نشاندهندۀ آن است که کاربرد این میراث سنتی به شعر مقاومت غنا و ژرفا بخشیده است. | ||
کلیدواژهها | ||
کهنالگو؛ نماد؛ مادر مثالی؛ شعر مقاومت افغانستان | ||
مراجع | ||
- اسنودن، روث. (1392). مفاهیم کلیدی یونگ. ترجمۀ افسانه شیخالاسلامزاده. تهران. عطایی.
- الیاده، میرچا. (1375). مقدس و نامقدس. ترجمۀ نصرالله زنگویی. تهران. سروش.
- باختری، محمدشاه واصف. (1395). سفالینهای چند بر پیشخوان بلورین فردا، کابل. عازم.
- باشلار، گ. (1364). روانکاوی آتش. ترجمۀ جلال ستاری. تهران. توس.
- تابش، قنبرعلی. (1391). مجموعه اشعار قنبرعلی تابش. مرکز تحقیقاتی رایانهای قائمیۀ اصفهان.
- چهرقانی، رضا. (۱۳۸۱). «نقد و بررسی ادبیات پایداری در شعر پارسیگویان افغان». پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
- حامد، عبدالسمیع. (1377). بگذار شب همیشه بماند!. پشاور. میوند.
- حامد، عبدالسمیع. (1372). از دوزخ اردیبهشت. بلخ. انجمن نویسندگان.
- خلیلی، خلیلالله. (۱۳۷۸). کلیات اشعار استاد خلیلالله خلیلی، به کوشش عبدالحی خراسانی، تهران، بنیاد نیشابور، بلخ.
- خلیلی، خلیلالله. (1390). دیوان. به کوشش محمدکاظم کاظمی. تهران. عرفان.
- رشیدیان، بهروز. (1370). بینش اساطیری در شعر فارسی. تهران. گستره.
- سنگری، محمدرضا. (1383). «ادبیات پایداری». شعر. ش39 شعر. دوره، صص ۴۵- ۵۳.
- شایگان، داریوش. (1380). بتهای ذهنی و خاطرۀ ازلی. چ4. تهران. امیرکبیر.
- شریعتی، علی.(1350). شهادت. تهران. حسینه ارشاد.
- شوالیه، ژان. (1385). فرهنگ نمادها. ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی. در 5 مجلد، چ 2. تهران. جیحون.
- صدقه، جان. (1377). «زمین در اساطیر کهن». ترجمۀ محمدرضا ترکی. شعر. (23): ۱۲۶- ۱۳۱.
- عاصی. عبدالقهار. (1374). از آتش از ابریشم. نشر ایام برهکی.
- فروغ، خالده. (1390). گام بیتوقف شعر پارسی. کابل. برگ.
- کاظمی، محمدکاظم. (1390). قصۀ سنگ و خشت. چ 6. تهران. کتاب نیستان.
- کزازی، میرجلالالدین. (1388). رؤیا، حماسه، اسطوره. چ 5. تهران. مرکز.
- کوپ، لارنس. (1393). اسطوره. ترجمۀ مؤسسۀ خط ممتد اندیشه. چ 2. تهران، نشانه.
- کوپر، جین. (1379). فرهنگ مصور نمادهای سنتی. ترجمۀ ملیحه کرباسیان. تهران. فرشاد.
- گرین، ویلفرد ال و مورگان، لی و همکاران. (1376). مبانی نقد ادبی. ترجمۀ فرزانه طاهری. تهران. نیلوفر.
- مظفری، سیدابوطالب. (1393). پایتخت پریها (شعر معاصر افغانستان)، تهران. انجمن شاعران ایران.
- مظفری، سیدابوطالب. (1392). عقاب چگونه میمیرد. تهران. آمو.
- مورنو، آنتونیو. (1392). یونگ، خدایان و انسان مدرن. ترجمۀ داریوش مهرجویی. تهران. مرکز.
- نادری، نصرالله پرتو. (1384). دهان خونآلود آزادی. تهران. عرفان.
- هروی، سیدجلیل. (1389). شعرای عصر حاضر افغانستان. چ 2. مشهد. نوند.
- نیکوبخت، ناصر، و چهرقانی برچلویی، رضا. (۱۳۸۹). «شعر پایداری افغانستان از کودتای مارکسیستی تا جمهوری اسلامی». ادبیات پایداری. س۱، (2): ۳۴۱- ۳۶۸.
- یونگ، کارل گوستاو. (1398). ناخودآگاه جمعی و کهنالگو. ترجمۀ فرناز گنجی و همکار. چ 3. تهران. جامی.
- یونگ، کارل گوستاو. (۱۳۹۳ الف). انسان و سمبولهایش. ترجمۀ محمود سلطانیه. چ ۹. همان.
- یونگ، کارل گوستاو. (۱۳۹۳ ب)، اسطورهای نو، جهان اسطورهشناسی ΙΙѴ، ترجمۀ جلال ستاری. چ 5. تهران. مرکز.
- یونگ، کارل گوستاو. (1368). چهار صورت مثالی. ترجمۀ پروین فرامرزی. مشهد. آستان قدس رضوی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 115 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 121 |