
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,997 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,061 |
بررسی تطبیقی تکواژ «ال» در زبان عربی و زبان فارسی | ||
نشریه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 5، دوره 16، شماره 30، آبان 1403، صفحه 157-183 اصل مقاله (1.32 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2024.21237.3608 | ||
نویسندگان | ||
مجید فصیحی هرندی* 1؛ کوروش صفوی2 | ||
1مربی گروه زبانشناسی همگانی، دانشکده ایرانشناسی، دانشگاه ولیعصر(عج)، رفسنجان، ایران | ||
2استاد گروه زبانشناسی همگانی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
زبان عربی بیش از هر زبان دیگری بر زبان فارسی اثر گذاشته است. در فرایند وامگیری زبان فارسی، برخی از تکواژهای دستوری زبان عربی نیز به فارسی وارد شده است. از جمله این تکواژها، تکواژ «ال» است. بسیاری از صاحبنظران، خصوصاً دستوردانان سنتی، بر عدم استفاده از تکواژهای وامگیریشده تأکید کردهاند. اما، دلایل مختلفی وجود دارد که نشان میدهد تکواژ معرفهساز «ال» عربی که در زبان فارسی جایگیر شده و کاربرد یافته است، تفاوتهای شایان توجهی، از لحاظ معنایی و کاربردی، با تکواژ «ال» در زبان عربی دارد. در این پژوهش تکواژ «ال» در دو زبان عربی و فارسی را از منظرهای مختلفی چون واجشناختی، ساخت صرفی، نحوی، معنایی، کاربردشناختی مورد بررسی قرار گرفته و شباهتها و تفاوتهای این دو کاویده شده است. بررسیها نشان میدهد نقش و مفهوم تکواژ «ال» در دو زبان فارسی و عربی تفاوت بارزی دارد. نقش اصلی تکواژ «ال» در عربی معرفهسازی است درحالیکه در فارسی «ال» چنین نقشی ندارد. | ||
کلیدواژهها | ||
"ال"؛ "تکواژ قرضی"؛ "تکواژ معرفهساز"؛ "وامگیری" | ||
مراجع | ||
کتابنامه الف. منابع فارسی - احمدیگیوی، حسن و انوری، حسن. (1391). دستورزبان فارسی. ویرایش چهارم. تهران: انتشارات فاطمی. - زاهدیفرد، سیفعلی؛ موسوی شجری آمنه.( 1393) «اختلاف معنایی الف ولام عهد جنس در تفسیر آیات قرآن کریم». صحیفه مبین. 56(93)، 31-52. - شقاقی، ویدا. (1391). مبانی صرف. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). - صفوی، کوروش. (1374). «واژههای قرضی در زبان فارسی». نامۀ فرهنگ. 19، 97-111. - صادقی، علیاشرف. (1353). «درباره ترکیبات «ال» دار عربی در فارسی». مجلۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. 21(3و4) (پیاپی 86 و 87). 129-136. - طباطبایی، علاءالدین. (1382). اسم و صفت مرکب در زبان فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - طباطبایی، علاءالدین. (1387). «ترکیب در زبان فارسی». نامۀ فرهنگستان (3). 10(4)، 191- 202. - عزیزمحمدی، فاطمه. (1382). «بررسی برخی فرایندهای رایج قرضگیری در زبان فارسی». پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. 18(3و4) شماره پیاپی40، 71-74. - علیزاده، علی. (1382). «پدیدۀ قرضگیری در زبان». نشریۀ میانرشتهای ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند. شماره 3، 137-148. - فرشیدورد، خسرو. (1367). مسئلۀ درست و غلط، نگارش و پژوهش در زبان فارسی. تهران: سخن. - فرشیدورد، خسرو. (1358). عربی در فارسی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - قاسمی، حسین؛ ستّاری، مریم. (1389). «مهمترین عوامل و دورههای ورود واژگان قرضی در زبان فارسی و طبقهبندی معنایی آنها». فصلنامۀ اندیشههای ادبی. 2(5)، 155- 165. - مجد، امید. (1390). «دو تحلیل تازه از ساختمان صفات در زبان فارسی». فصلنامۀ زبان و ادب پارسی. شماره 47، 30- 59. شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ltr.2011.6542 - معین، محمد. (1378). فرهنگ معین. تهران: انتشارات امیرکبیر. - منوچهری دامغانی، احمدبن قوس.(1390). دیوان. بهکوشش محمّد دبیرسیاقی. تهران: زوار. - ناتل خانلری، پرویز. (1388). دستور تاریخی زبان فارسی. چاپ هفتم. تهران: انتشارات توس. - یزدانزاده، ثوبیه. (1390). بررسی املایی، معنایی و بسامدی کلمات و عبارات عربی در گلستان سعدی. پایاننامۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اصفهان. به راهنمایی نرگس گنجی و مشاوره پرستو کریمی. ب: منابع عربی -ابن عقیل، عبدالله بن عبدالرحمن. (1400 ﻫ.ق). شرح ابن عقیل علی ألفیه ابن مالک. القاهرة. دارالتراث القاهرة. دار مصر للطباعة. الطبعة العشرون. -الغلایینی، مصطفی. (1414 ﻫ.ق/ 1993 م). جامع الدروس العربیه. بیروت. منشورات المکتبة العصریة. الطبعة الثامنة والعشرون. -حسن المتوفی. عباس. (1398). النحو الوافی. مصر. دارالمعارف. الطبعة الخامسة عشرة.
ج: منابعِ لاتین - Faruk, Abu-chacra. (2017). Arabic, An Essential Grammar. Routledge. London. - Paul, Hermann. (1891). Principles of the history oflanguage. London. New York: Longman. Green. - Seifart, Frank. (2015). Direct and indirect affix borrowing. Language 91(3). 511–532. - Winford, Donald. (2005). Contact-induced changes. Classification and processes. Diachronica 22.373-427.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 233 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 117 |