
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,005 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,079 |
تحلیل تطوّر عرفانی شخصیت «ارمیا» در رمانهای رضا امیرخانی با تکیه بر نقش آیات قرآن کریم | ||
ادبیات پایداری | ||
مقاله 7، دوره 16، شماره 30، دی 1403، صفحه 207-233 اصل مقاله (663.61 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jrl.2024.4645 | ||
نویسندگان | ||
کیومرث رجبی1؛ سهراب مروتی* 2؛ مجتبی محمدی انویق2 | ||
1دانشگاه علوم و معارف اسلامی قم، دانشکده علوم قرآنی کرمانشاه | ||
2گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران | ||
چکیده | ||
«ارمیا» شخصیتی تکراری در آثار رضا امیرخانی است که در دو رمان «ارمیا» و «بیوتن» شخصیت اصلی داستان بوده و در رمان «رهش» نیز حضوری تاثیرگذار دارد. در این مقاله که با کاربست روش توصیفی تحلیلی تدوین شده است، سیر تطور شخصیت عرفانی ارمیا مورد کندوکاو قرار گرفته و به این پرسشها پاسخ داده میشود که شخصیت ارمیا با کدام یک از مسلکهای عرفانی قابل تطبیق است؟ و آیات قرآن کریم چه تاثیری بر روند این تطور عرفانی گذاشتهاند؟ بر این مبنا نخست نحوۀ سلوک شخصیت ارمیا در رمانهای یاد شده به صورت جداگانه بررسی شده و سپس حرکت طولی این شخصیت در هر سه رمان ارزیابی میگردد. سلوک عرفانی شخصیت ارمیا با اعزام به جبهه آغاز میشود. در رمان ارمیا سنگر کارکردی همچون خانقاه دارد و فضای معنوی جبهه نردبان عروج ارمیا است. در این رمان ارتباط بین ارمیا و دوست شهیدش، رابطه شمس و مولوی را تداعی میکند. همین رابطه در بیوتن، به رابطه موسی و خضر، قابل تعمیم است. در مجموع هر سه رمان نیز، تحول روحی ارمیا حرکتی طولی دارد که آن را میتوان بر اساس اسفار اربعه تطبیق داد. در تمام این موارد آیات، اشارات، معانی و مفاهیم قرآنی نقشی بسزا و کارکردی بنیادین در شکلگیری و تطوّر شخصیت عرفانی ارمیا دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
رضا امیرخانی؛ ارمیا؛ بیوتن؛ رهش؛ اسفار اربعه | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
آشتیانی، سیدجلال الدین. (1380). شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم شیخ اکبر محی الدین ابن عربی. قم: بوستان کتاب.
آوینی، سید مرتضی. (1390). رستاخیز جان (ادبیات، فرهنگ، رسانه). تهران: نشر واحه، چاپ ششم.
ابراهیمزاده گرجی، رمضان. (1387). «تزریق پسامدرن رقیق در مفاصل بیوتن». کیهان فرهنگی، شماره 261.
ابن بابویه، محمد بن علی. (1395ق). کمال الدین و تمام النعمة، محقق و مصحح: علی اکبر غفاری. تهران: دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم.
اسماعیلی، عطالله. (1390). «گفتگویی متفاوت با رضا امیرخانی». ماهنامه خیمه، شمارۀ 81.
امیرخانی، رضا (1382)، ارمیا، تهران، نشر سوره.
امیرخانی، رضا. (1387). بیوتن. تهران: نشر علم.
امیرخانی، رضا. (1396). رهش. تهران: نشر افق.
پوریزدانپناه کرمانی، آرزو. (1399). «نقد جامعه شناسی رمان رهش اثر رضا امیرخانی بر اساس نظریه ساخت گرایی گلدمن». پژوهشنامۀ ادبیات داستانی. دانشگاه رازی، دورۀ نهم، شماره3.
خسرو پناه، عبدالحسین، حصاری، رضا. (1396). «اسفار اربعه از منظر رفیعی قزوینی و جوادی آملی». آموزه های فلسفی اسلامی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شمارۀ 21.
خطیبی، آذردخت، طاهر، رحیم، فهیمی، رضا. (1402). «زیباشناسی فراداستان در داستانهای پست مدرن رضا امیرخانی». فصلنامه زیبا شناسی ادبی، دوره چهاردهم، شماره 55.
رجبی، کیومرث، احمدی، محمدنبی. (1398). «بررسی و تحلیل محتوای قرآنی رمان بیوتن». کاوشنامه زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ 43.
رضایی، محمد؛ خیری، فهیمه. (1396). «بررسی سبکشناسانۀ رمان ارمیا اثر رضا امیرخانی». نشریۀ ادبیات پایداری، شماره 17.
زاهدی مطلق، ابراهیم. (1382). نسل باروت. تهران: نشر صریر.
زرین کوب، عبدالحسین. (1380)، پله پله تا ملاقات خدا. تهران: علمی.
شاهنگی، محمدحسن. (1392). خوانشی نقادانه از آثار رضا امیرخانی. تهران: انتشارت، کانون اندیشه جوان.
شمس تبریزی. (1369). مقالات. تصحیح محمدعلی موحد. تهران: خوارزمی.
صدر المتالهین شیرازی، محمد ابن ابراهیم. (1981م). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیۀ الاربعۀ، بیروت: دار احیاء التراث العرب.
صدرالدین شیرازی، محمد ابن ابراهیم. (1389). ترجمه حکمت متعالیه در اسفار عقلی اربعه، ترجمه: محمد خواجوی، تهران: نشر مولی.
علیزاده، سیمین؛ اکبری، ناهید؛ فرصتی جویباری، رضا. (1402). «بررسی و تحلیل شخصیتهای رمان ارمیا از رضا امیرخانی بر اساس الگوی کنش گرماس». پژوهشنامه ادبیات داستانی، دانشگاه رازی، دوره داوزده، شماره1.
غنی، گلرخ سادات، احمدی، مینا، اکبری، منوچهر. (1394). «تحلیل زیبایی شناختی چند عنصر داستانی در سه رمان رضا امیرخانی (ارمیا، من او، بیوتن)». فصلنامه علمی- پژوهشی «پژوهش زبان و ادبیات فارسی»، شماره سی وهفتم.
فرهنگی، سهیلا، معصومه باستانی خشک بیجاری. (1393). «نشانه شناسی اجتماعی رمان بیوتن». فصلنامه تخصصی نقد ادبی، ش 25.
گرجی، مصطفی؛ حامدی، یوسفرضا. (1389). «بررسی و تحلیل رمان بیوتن با تأکید برعنصر شخصیت و شخصیت پردازی». فصلنامه تخصصی پیک نور زبان وادبیات فارسی، سال اول، شماره اول.
مجلسی، محمد باقر. (1403ق). بحار الانوار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 152 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 106 |