آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,001 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,066 |
نقش خاندان غفاری در تداوم ساختار شهری کاشان | ||
| پژوهشنامه تمدن ایرانی | ||
| مقاله 1، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 12، دی 1403، صفحه 1-19 اصل مقاله (813.54 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jic.2025.24398.1382 | ||
| نویسندگان | ||
| سید حسین چاکری بادی1؛ سید ابوالفضل رضوی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری تاریخ، گروه تاریخ، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران. | ||
| 2نویسنده مسئول، دانشیار، گروه تاریخ، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| کاشان که دارای سابقه تمدنی ویژه است، در دوران صفوی به سبب موقعیت طبیعی و راهبردی، مورد توجه و به انبار کالای ایران معروف بود. در حالی که اکثر شهرهای ایران، به‌ویژه شهرهای دارای موقعیت مشابه با کاشان، در دوران قاجاریه به علل خارجی و داخلی به‌تدریج رو به ضعف نهادند، شهر کاشان، یکی از درخشان‌ترین دوره‌های رونق خود را از سر گذرانید. از جمله عوامل مهم رونق مذکور، سهمی است که خاندان غفاری و به ویژه امین‌الدوله در این دوره از تاریخ کاشان ایفا کرده‌اند. امین‌الدوله غفاری که از دوران فتحعلی شاه وارد دربار شده بود با تکیه‌بر هوشمندی خود رو به رشد نهاد و اعتماد شاه را به خود جلب نمود. او در اواسط دوران محمدشاه مأمور حکومت کاشان شد و با بهره‌گیری از نفوذ خویش، مستقیم یا غیر‌مستقیم، در ارتقای خاندان غفاری و توسعۀ این شهر تأثیرگذار بود. مشخص است فرخ‌خان، درپی مأموریت خود در قرارداد پاریس، تعدادی دانشجو را برای تحصیل به اروپا فرستاد که بعدها برخی از آن‌ها منسوبان وی در کاشان بودند و در رونق حیات شهری کاشان منشاء اثر شدند. بر همین اساس، پژوهش پیش رو، با رویکرد توصیفی- تحلیلی و طرح مدعای کارآمدی خاندان غفاری و شخص امین‌الدوله در توسعه شهری کاشان در عصر قاجاریه، به ساختار شهری و هویت فرهنگی- اجتماعی آن پرداخته است. دستاورد تحقیق نشان می‌دهد خاندان غفاری و به‌ویژه شخص امین‌الدوله، با ساختن مجموعه بازار مسگران و کاروانسراهای مربوط و تیمچه امین‌الدوله، نقش مهمی در فضای کالبدی شهر، رونق حرفه‌ها و به تبع آن ماهیت و فضای ساختاری کاشان ایفا کرده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کاشان؛ خاندان غفاری؛ امین الدوله؛ ساختار شهری؛ عصر قاجار | ||
| مراجع | ||
|
ابن الفقیه، احمد بن محمد بن اسحاق همدانی، (1349)، البلدان، تهران، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
اذکایی، پرویز، (1372)، درگزین تا کاشان، همدان، ناشر مولف.
اشرف، احمد، (1353)، «ویژگی‌های تاریخی شهرنشینی در ایران»، نشریه نامه علوم اجتماعی، دوره قدیم، شماره 4، صص 49-7.
اصفهانیان، کریم و همکاران، (1385)، اسناد تاریخی خاندان غفاری، دو جلد، تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، (1363)، المآثر و الاثار، به کوشش ایرج افشار و تعلیقات حسین محبوبی اردکانی، تهران، انتشارات اساطیر.
اولیویه، آنتوان گیوم، (1371)، سفرنامه الیویه، ترجمه محمد طاهر میرزا، تصحیح غلامرضا ورهرام، تهران، انتشارات اطلاعات.
حیدری سورشجانی، رسول و سلیمی، زهرا، (1393)، تیمچه امین‌الدوله و بررسی میزان مطلوبیت کاربردی آن در بازار سنتی کاشان، پژوهشنامه کاشان، شماره 13، صص 31-3.
دیولافوا، مادام ژان، (1371)، ایران کلده و شوش، ترجمه علی محمد فره وشی، به کوشش بهرام فره وشی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
رجبی، پرویز، (1390)، کاشان، نگین انگشتری تاریخ ایران، تهران، نشر پژواک کیوان.
رضوی، سید ابوالفضل، (1390)، شهر، سیاست و اقتصاد در عهد ایلخانان، تهران، انتشارات امیرکبیر.
سادات، سید محمود، (1396)، تحلیل نظرگاه سیاحان غربی دوره قاجار در مورد کاشان، نشریه کاشان شناسی، شماره 18، صص 3-33.
ساروخانی، باقر، (1370)، دایره المعارف علوم اجتماعی، تهران، انتشارات کیهان.
سرابی، حسین ابن عبدالله، (1344)، مخزن الوقایع شرح ماموریت و مسافرت فرخ خان امین‌الدوله، به کوشش کریم اصفهانیان و قدرت الله روشنی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
سرمدی، عباس و امینیان سیف‌الله، (1372)، کاشان خاطره‌ها و یادگارها، نشریه هنر، شماره 23، صص 19 تا 38.
سعادت نوری، حسین، (1344)، رجال دوره قاجاریه: ابوطالب یا فرخ خان امین‌الدوله غفاری، بخش اول، نشریه وحید، شماره 25، صص 5-3.
سعادت نوری، حسین، (1344)، رجال دوره قاجاریه: ابوطالب یا فرخ خان امین‌الدوله غفاری، بخش دوم، نشریه وحید، شماره 26، صص 117-113.
سعادت نوری، حسین، (1344)، رجال دوره قاجاریه: ابوطالب یا فرخ خان امین‌الدوله غفاری، بخش سوم، نشریه وحید، شماره 27، صص 258-254.
سعادت نوری، حسین، (1345)، رجال دوره قاجاریه: ابوطالب یا فرخ خان امین‌الدوله غفاری، بخش چهارم، نشریه وحید، شماره 29، صص 423-411.
شاطری، علی‌اصغر، (1385)، بازار تاریخی کاشان، نشریه فرهنگ مردم، شماره 19 و 20، صص 181-174.
عاطفی، حسن و همکاران، (1395)، فراز و فرود کاشان به روایت دیگران، تهران، انتشارات موسسه بنیاد فرهنگ کاشان.
غفاری کاشانی، ابوالحسن، (1369) گلشن مراد، به اهتمام غلامرضا طباطبایی مجد، تهران، انتشارات زرین.
فلور، ویلم، (1371)، جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران، صنعتی شدن ایران، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران، انتشارات توس.
قزوینی، زکریا ابن محمد بن محمود، (1373)، آثارالبلاد و اخبار العباد، تهران، انتشارات امیرکبیر.
کلانتر ضرابی، عبدالرحیم، (1356)، تاریخ کاشان، به کوشش ایرج افشار، تهران، انتشارات امیرکبیر.
مصطفوی، محمدتقی، (1339)، چند نسل هنرمند در یک خاندان چند صد ساله کاشان، نشریه نقش و نگار، شماره 7، صص 44-30.
معیر الممالک، دوستعلی خان، (1361)، رجال عصر ناصری، تهران، نشر تاریخ ایران.
نراقی حسن، (1382)، آثار تاریخی کاشان و نطنز، تهران، انتشارات انجمن آثار و مفاخر ملی.
نراقی، حسن، (1353)، تاریخچه و شجره خاندان غفاری کاشانی، نشریه فرهنگ ایران زمین، شماره 20، صص 205-145.
نراقی، حسن، (1359)، جستارهایی در آثار تاریخی، هنر و فرزانگان کاشان، مجموعه مقالات، به کوشش حسین حیدری، تهران، انتشارات دعوت.
نراقی، حسن، (1365)، تاریخ اجتماعی کاشان، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 152 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 100 |
||