آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,379,992 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,058 |
نقد تطبیقی اشعار میرزاده عشقی و حافظ ابرهیم براساس نظریه تاریخ‌گرایی نوین | ||
| نشریه ادبیات تطبیقی | ||
| دوره 16، شماره 31، اسفند 1403، صفحه 129-149 اصل مقاله (761.65 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2025.24799.3818 | ||
| نویسندگان | ||
| طیبه سیفی* 1؛ کبری مرادی2 | ||
| 1دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| بازخوانی تاریخ ایران و مصر در قرن نوزدهم ، روایتگر وقایع سیاسی و اجتماعی مشابهی در این دو سرزمین است که در برخی از آثار ادبی این دوره از جمله در اشعار میرزاده عشقی و حافظ ابراهیم، بازتاب پیدا کرده است. عشقی در اشعارش به روایت انقلاب مشروطه در ایران می‌پردازد و حافظ ابراهیم نیز تاریخ طولانی مصر و مبارزات مصریان علیه ظلم و استعمار در جهان عرب را روایت می‌کند. در این پژوهش، آثار این دو شاعر بر مبنای نظریه نقد تاریخ‌گرایی نوین، بررسی و جنبه‌های اجتماعی و سیاسی رویدادها به شیوه توصیفی -تحلیلی پرداخته شده است و چنانکه شیوه منتقدان تاریخ گرایی جدید است، مضامین اشعار میرزاده عشقی و حافظ ابراهیم به صورت تطبیقی و برمبنای محورهای مهم نقد تاریخ‌گرایی نوین بررسی شده است تا انگیزه‌های سیاسی و ایدئولوژیک فرهنگیِ دخیل در تولید متن، کشف شود، زیرا خوانش این اشعار از منظر نقد تاریخ‌گرای نوین فراتر از وقایع تاریخی اشعار، ذهن را به موضوعات مهمتری معطوف می‌کند و آن اینکه این اشعار با بازنمایی رخدادهای تاریخی ایران و مصر درصدد شناساندن کدام یک از گفتمان‌های عصر شاعر هستند و یا اینکه این گفتمان‌ها در تعامل و کشمکش با یکدیگر چگونه به بازتفسیر تاریخ منجر می‌شوند؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد که تاریخ به طرز شگفت‌آور و معناداری، در زمان‌ها و مکان‌های مختلف، تکرار می‌شود. آنچه در ایران و مصر، پس از سالها تلاش و مبارزه توسط گروهی از آزادیخواهان و عدالت‌طلبان به ثمر رسیده است، | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| میرزاده عشقی؛ حافظ ابراهیم؛ نقد تاریخ‌گرایی نوین؛ استیون گرینبلت؛ بررسی تطبیقی | ||
| مراجع | ||
|
کتابنامه
الف.منابع فارسی و عربی
- ابراهیم، حافظ. (2004).دیوان. ضبطه و صححه أحمد امین و آخرین. بیروت: دارالعودة.
- ابراهیم، حافظ. (1987). دیوان. بتقدیم محمد اسماعیل کانی. الطبة الثالثة. القاهرة: الهیئة المصریة.
- برسلر، چارلز. ( 1386). درآمدی بر نظریهها و روشهای نقد ادبی. ترجمه مصطفی عابدینی فرد. چاپ او. تهران: نیلوفر.
- پاینده، حسین. (1397). «خوانش متن به شیوۀ تاریخ گرایان نوین(تحلیل گفتمان های سَووشون)». فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات. 14(53)، 11- 39. https://doi.org/10.22034/jcsc.2019.34324
-تایسن، لوییس. (1398). نظریههای نقد ادبی معاصر. چاپ سوم. تهران: نگاه امروز.
-الجیوسی، سلمی الخضراء. (2001). الاتجاهات و الحرکات فی الشعر العربی الحدیث. ترجمه عبدالواحد لؤلؤة. الطبعة الاولی. بیروت: مرکز الدراسات الوحدة العربیة.
- حائری، سیدهادی. (1373). کلیات مصور میرزاده عشقی. چاپ اول. تهران: جاویدان.
- حائری، سید هادی (1403). میرزاده عشقی. چاپ سوم. تهران: بدرقه جاویدان.
- رشدی صالح، احمد. (1998م). دراسات فی تاریخ مصر الإجتماعی. مصر: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
- زرنگ، محمد. (1381). تحول نظام قضایی ایران. چاپ اول. تهران:مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- السروجی، محمد محمود. (1998م). دراسات فی تاریخ مصر و سودان الحدیث و المعاصر. بیجا: بینا.
- سلدن و ویدوسون، رامان و پیتر. ( 1377). راهنمای نظریه ادبی معاصر. ترجمه عباس مخبر. چاپ دوم. تهران: طرح نو.
- شوقی، احمد. (1996). الشوقیات. الطبعة الاولی. بیروت: دار الفکر العربی.
- ضیف، شوقی. (لاتا). الادب العربی المعاصر فی مصر. الطبعة الثانیة عشرة. قاهره: دار المعارف.
- عشقی، سیدرضا میرزاده. (1350). کلیات. چاپ ششم. تهران: سپهر.
- عشقی، سیدرضا میرزاده. (1357). کلیات مصور. چاپ اول. تهران: جاویدان.
- فرکلاف، نورمن. (1389). تحلیل انتقادی گفتمان. چاپ سوم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- کسروی، احمد. (1319). تاریخ مشروطه ایران. چاپ اول. تهران: پَر.
- گرینبلت، استیون، ( 139). جبّار. ترجمه آبتین گلگار. چاپ اول. تهران: هَمان.
- مکاریک، ایرنا ریما. (1385). دانشنامه نظریههای ادبی معاصر. ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی. چاپ دوم. تهران: آگه.
- مسدی، محمد جمال‌الدین علی. (2006). دِنْشَوای، قاهره: دار الکتب و الوثائق القومیه.
ب.منابع لاتین
-Fairclough, Norman. (1995) Critical Discourse Analysis:The Critical study of language,England, Longman. -Gallagher,Catherine & Greenblatt, Stephen).2000.( Practicing New Historicism. University of Chicago Press ج. منابع مجازی. -https://ar.wikipedia.org/wiki.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 66 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 58 |
||