آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,072 |
بازتاب اندیشه‌ی سیاسی ایران باستان در کتاب فتوحات شاهی هروی | ||
| پژوهشنامه تمدن ایرانی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 خرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jic.2025.22589.1273 | ||
| نویسندگان | ||
| نجم الدین گیلانی1؛ مسلم سلیمانی یان* 2 | ||
| 1استادیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| 2دانشیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیدجمال الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران | ||
| چکیده | ||
| در طول تاریخ حاکمان به تجربه به این نتیجه رسیده بودند که صرف داشتن زور نمی‌توانند حکومت کنند. بنابراین، تلاش داشتند به شیوه‌های مختلف حکومت خود را مشروع جلوه دهند. در ایران باستان اندیشه‌ی الهی بودن سلطنت، فره ایزدی و شرافت نسبی از مبانی مشروعیت‌ساز بود. این مفاهیم به مرور بخشی از اعتقادات مردم شده بود. بعد از اسلام نیز این اندیشه تداوم یافت، به‌طوری که اکثر حکام ضمن رساندن نسب خود به پادشاهان باستانی، با مطرح کردن اندیشه‌ی الهی بودن سلطنت و فره ایزدی، سعی در تحکیم مبانی قدرت خود داشتند. در این بین نظریه‌پردازان و دبیرانی ایرانی با شناختی که از اندیشه‌ی‌سیاسی ایران باستان داشتند در راستای تحکیم موقعیتِ سلطانِ مسلمان بر اساس مبانیِ مشروعیت‌ساز ایران باستان تلاش کردند. یکی از مهم‌ترین دوره‌هایی که رویکرد نوینی به این مسئله ابراز داشتند، سلسله‌ی صفویه بود. در این میان، صدرالدین ابراهیم امینی هروی که با اندرزنامه‌ها، سیاست‌نامه‌ها و اندیشه‌ی سیاسی پیشینیان آشنا بود؛ نقش درخور پردازشی داشت. به‌گونه‌ای‌که در کتاب فتوحاتِ شاهی، اندیشه‌ی الهی بودن مقام سلطنت، فرّه ایزدی و شرافتِ نسبی آشکارا بازتاب یافته است. در این مقاله سعی شده با استناد به منابع و روش توصیفی-تحلیلی به این پرسش پاسخ داده شود که کدام یک از مبانی مشروعیت‌ساز ایران باستان در کتاب فتوحات شاهی بازتاب یافته است؟ نتایج حاکی از آن است که امینی هروی در مبانی و مفاهیم مشروعیتسازی مانند: الهی بودن سلطنت، فرهمندی پادشاه و چگونگی به دست آوردن و از دست دادن آن و نسب و تبار والا داشتن تحت تأثیر اندیشههای ایران باستان بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فتوحات شاهی؛ صدرالدین ابراهیم امینی هروی؛ اندیشه سیاسی؛ الهی بودن سلطنت | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 74 |
||