آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,069 |
نقش مؤلفه‌های ملی‌گرایی و دین‌گرایی در تقویت گفتمان ضداستعماری محمدتقی بهار | ||
| مجله مطالعات ایرانی | ||
| دوره 24، شماره 47، تیر 1404، صفحه 259-281 اصل مقاله (871.92 K) | ||
| نوع مقاله: علمی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2025.24912.2706 | ||
| نویسنده | ||
| رضا قنبری عبدالملکی* | ||
| استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دامغان | ||
| چکیده | ||
| شعر «ایران مال شماست» از محمدتقی بهار، نمونه‌ای برجسته از ادبیات ضداستعماری دوران قاجار است که با بهره‌گیری از گفتمان‌های ملی‌گرایی و دین‌گرایی، تصویری هماهنگ از این دو مفهوم را ارائه می‌دهد. این اثر در دوره‌ای خلق شد که ایران با چالش‌های گسترده‌ای از جمله تهدیدات خارجی، دخالت‌های استعماری و بحران‌های داخلی روبرو بود. بهار با درآمیختن مفاهیم ملی و دینی و استفاده از زبانی خطابی و استعاری، تلاش کرده است حس مسئولیت‌پذیری و آگاهی ملی و دینی مخاطبان خود را تقویت کند. این مقاله با رویکرد توصیفی-تحلیلی به بررسی عناصر زبانی، تصاویر شعری و استعاره‌های موجود در این اثر پرداخته و به تحلیل نقش آن‌ها در بازتاب شرایط اجتماعی و سیاسی زمانه می‌پردازد. پرسش اصلی پژوهش این است که بهار چگونه از ترکیب گفتمان‌های ملی و دینی برای تشویق مخاطبان به واکنش اجتماعی و سیاسی بهره گرفته است. یافته‌ها نشان می‌دهد که شاعر با تکرار عبارت «ایران مال شماست»، نه‌تنها بر تعلق ایرانیان به سرزمین خود تأکید می‌کند، بلکه این عبارت را به‌عنوان فراخوانی برای اتحاد ملی و مقابله با چالش‌های داخلی و خارجی به‌کار می‌برد. همچنین، استفاده از مفاهیم تاریخی و دینی بهار را قادر ساخته است تا تصویری هشداردهنده از آیندۀ ایرانِ تحت تهدید ارائه دهد. هدف اصلی این پژوهش نشان‌دادن این است که چگونه بهار از تهدیدات بیرونی و بحران‌های درونی به‌عنوان محرکی برای بیداری ملی و دینی بهره برده و زمینه را برای شکل‌گیری یک گفتمان ضداستعماری قوی فراهم کرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایران؛ ملک‌الشعراء بهار؛ تحلیل گفتمان؛ استعمار؛ ملی‌گرایی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 33 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 27 |
||