
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,996 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,061 |
کارکردهای زیباییشناسانۀ جملات معترضه در تاریخ جهانگشای جوینی | ||
نثرپژوهی ادب فارسی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 تیر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2025.24935.3188 | ||
نویسندگان | ||
زینب رضاپور* ؛ منوچهر تشکری؛ محمدجواد روستازاده | ||
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
چکیده | ||
عطاملک جوینی در تاریخ جهانگشا، تنها درپی روایت تاریخ نیست و اغلب بیان کوتاه، ساده و مستقیمی را که در گزارشهای تاریخی رایج است، فرونهاده و از ترفندها و آرایههای ادبی-که از زبان آشناییزدایی میکنند- بهره میجوید تا علاوه بر لذّتآفرینی، به القای غیرمستقیم برخی از حقایق بپردازد. یکی از ابزارهای مهم او در این امر، استفاده از جملات معترضه است که به عنوان شگردی زبانی در ساخت نثر تاریخ جهانگشا و انتقال بهتر مفاهیم و برخی از ظرایف زیباییشناختی متن، نقشی ویژه دارد و البتّه نویسندگان نثر فنّی، جملات معترضه را برای ابراز هنر در فنّ نویسندگی و به منظور تبیین مفاهیم، بیان دیدگاهها و تزیین عبارات به کارگرفتهاند. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی و تبیین کارکردهای زیباییشناسانۀ جملات معترضه در بلاغت و صنعتپردازی، تقویت موسیقی کلام و حمایت از معنا در تاریخ جهانگشا و همچنین شناخت مناسبات این کارکردها با موضوعات متنی پرداخته است. یافتههای پژوهش، حاکی از آن است که جملات معترضه از منظر زیباییشناسی در آفرینش و تقویت تصاویر و عملکرد آنها در متن، ایجاد موسیقی کلام و انتقال بهتر احساس و عاطفه، نقش مهمّی دارند و بستر مناسبی را برای توصیفات مؤلّف و آمیختگی و آراستگی متن با آیات، روایات، عبارات عربی و دیگر ترفندهای بیانی و بدیعی فراهم کردهاند. بهعلاوه بیشتر واژگان موجود در این جملات نیز به منظور شکلگیری تناسب و تجانس لفظی و معنوی با سایر عبارات جهانگشا انتخاب شدهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
عطاملک جوینی؛ تاریخ جهانگشا؛ زیبایی شناسی؛ جمله معترضه | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 25 |