آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 457 |
| تعداد مقالات | 4,704 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,640,857 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,793,668 |
بررسی جایگاه و شدت رقابت تجارت برق ایران در منطقه غرب آسیا با استفاده از رویکرد تئوری شبکه | ||
| توسعه و سرمایه | ||
| مقاله 12، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 12، مرداد 1401، صفحه 227-250 اصل مقاله (1.29 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jdc.2022.19086.1210 | ||
| نویسندگان | ||
| لیلا میرتاج الدینی1؛ شمس اله شیرین بخش ماسوله2؛ میرحسین موسوی* 3؛ کیومرث حیدری4 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، گروه اقتصاد، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. | ||
| 3دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، گروه اقتصاد، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. | ||
| 4عضو هیأت علمی (استادیار) پژوهشگاه نیرو، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف: هدف مطالعه تعیین جایگاه و شدت رقابت تجارت برق ایران در منطقه غرب آسیا به منظور کمک به سیاست‌گذاری تجاری برق است. روش: به منظور تعیین جایگاه کشورها در شبکه تجارت برق و مشخص کردن منطقه مورد مطالعه، ابتدا شبکه تجارت جهانی برق با استفاده از تئوری شبکه، با درنظر گرفتن کشورها به عنوان گره و صادرات برق به عنوان لینک برای هر سال طی دوره زمانی 2018-2010 ساخته شده و اجتماعات مختلف تشخیص داده شده‌اند. برای بررسی نقش هر کشور یا به اصطلاح گره در شبکه، شاخص‌های تمرکز محاسبه و تحلیل شده است. در گام دوم تحلیل رقابت‌پذیری با محاسبه شدت رقابت میان صادرکنندگان برق و ایجاد شبکه رقابتی با تعریف شدت رقابت به عنوان لینک صورت گرفته است. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از تحلیل شبکه تجاری نشان می‌دهند ایران هاب تجاری منطقه است. کشورهای ایران و ترکیه پیشروترین گره‌ها محسوب می‌شوند. ایران با کشورهای ترکیه، آذربایجان و روسیه برای حفظ سهم بازار در منطقه رقابت دارد. نتیجه‌گیری: نتایج تحلیل شبکه رقابتی نشان می‌دهد ایران مرکزی‌ترین گره شبکه بوده است؛ یعنی بیشترین رقابت با کشورهای منطقه را دارد. در نهایت، طی زمان رقابت و انسجام شبکه در منطقه در حال افزایش بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تئوری شبکه؛ شبکه تجاری برق؛ اجتماع؛ تحلیل رقابت‌پذیری | ||
| مراجع | ||
|
آذربایجانی، کریم؛ طیبی، سید کمیل؛ صفادرگیری، حلیمه (1394). اثر تحریم های اقتصادی ایالات متحده و اتحادیة اروپا بر تجارت دوجانبه ایران و شرکای عمدة تجاری آن: کاربرد مدل جاذبه. تحقیقات اقتصادی، 50(3)، 562-539.
شیرازی، همایون؛ آذربایجانی، کریم؛ سامتی، مرتضی (1394). بررسی جایگاه ایران در تجارت بین المللی: یک رهیافت شبکه. تحقیقات اقتصادی، 50(4)، 902-881.
رفاح کهریز، آرش؛ محمدزاده، یوسف؛ محسنی زنوزی، سیدکمال الدین؛ هاشمی برنج آبادی، نیر؛ قاسم زاده، نگار (1398). تأثیر رقابت‌پذیری بر عملکرد اقتصادی در کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه‌یافته. سیاست های راهبردی و کلان، 7(1)، 107-86.
رفعت، منیره (1397). کاربرد تکنیک تحلیل شبکه در بررسی روابط چندجانبه تجاری ایران با مهم ترین شرکای تجاری در آسیا. تحقیقات مدل سازی اقتصادی، 9(34)، 137-107.
شیوا، رضا؛ شهبازی، معصومه (1399). ارزیابی وضعیت رقابت پذیری و تأثیر قدرت بازاری بر قیمت برق: مطالعه موردی بازار عمده فروشی برق ایران. پژوهش‌های سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی انرژی، 5(18)، 108-67.
طاهری‌فرد، علی؛ اخوان، مهدی (1388). محاسبه صادرات مستقیم و غیرمستقیم برق و یارانه ضمنی پرداختی بخش برق به بخش صادرات با استفاده از جدول داده ستانده. بررسی‌های بازرگانی، 7(37)، 8-2.
لطفعلی‌پور، محمدرضا؛ نوروزی، روح‌اله؛ آشنا، ملیحه؛ ذبیحی، مریم (1388). بررسی تأثیر الحاق به سازمان جهانی تجارت بر صادرات برق ایران. مدلسازی اقتصادی، 3(3)، 202-177.
شرکت مادرتخصصی وزارت نیرو (1395). چهل و نه سال صنعت برق ایران در آینه آمار 1394-1346.
References
Abrell, J., Rausch, S. (2016). Cross-country electricity trade, renewable energy and European transmission infrastructure policy. SSRN Electronic Journal, 10.2139/ssrn.2713900.
Adams, S., Atsu, F., Klobodu, E., Richmond, L. (2020). Electricity transmission, distribution losses and economic growth in South Africa. Heliyon, 6. e05564. 10.1016/j.heliyon.2020.e05564.
Aller, C., Ductor, L., Herrerias, M.J. (2015). The world trade network and the environment. Energy Economics, 52, 55–68.
Antweiler, W. (2016). Cross-border trade in electricity. Journal of Int. Economics, 101, 42–51.
Ateba, B., Prinsloo, J.J., Gawlik, R. (2019). The significance of electricity supply sustainability to industrial growth in South Africa. Energy Reports, 5, 1324-1338.
Azarbayejani, K., Tayebi, S., Safa Dargiri, H. (2015). The effect of US and EU economic sanctions on bilateral trade flows between Iran and its major trading partners: An application of gravity model. Tahghighat-e-Eghtesadi, 50(3), 539-562 [In Persian].
Baláž, P., Hamara, A., Sopková, G. (2017). Konkurencieschopnosť a jej význam v národnejekonomike: (Zmeny a výzvy v období globálnej finančnej kríz y) (2. vyd).Bratislava: Sprint 2.
Bhattacharya, K., Mukherjee, G., Manna, S. (2007). The international trade network, In: Chatterjee A, hakrabarti B (eds), Econophysics of markets and business networks, Springer, Milan.
Best, R., Burke, P.J. (2018). Electricity availability: A precondition for faster economic growth?. Energy Economy, 74, 321–329.
Blondel, V.D., Guillaume, J.L., Lambiotte, R., Lefebvre., E. (2008). Fast unfolding of communities in large networks. Journal of Statistical Mechanics, P10008, https://doi.org/10.48550/arXiv.0803.0476.
Bowen, B.H., Sparrow, F.T., Yu, Z. (1999). Modeling electricity trade policy for the twelve nations of the Southern African Power Pool (SAPP). Utilities Policy, 8, 183–197.
Brandes, U. (2001). A faster algorithm for betweenness centrality. Journal of Mathematical Sociology, 25(2), 163–177.
Brandes, U., Delling, D. Gaertler, M., Gorke, R.H.M., Nikoloski, Z., Wagner, D. (2008). On Modularity Clustering. IEEE Trans Knowl Data, Eng, 20(2), 172–188.
Bris, A. (2018). IMD World Competitiveness Center. Retrieved February 4, 2019, from https://www.imd.org/wcc/ world-competitiveness-center.
Čekmeová, P. (2016). Konkurencieschopnosť ako cieľ hospodárskej politiky. Politická Ekonomie: Teorie, Modelování, Aplikace, 64 (3), 338–350.
Chandran, G., Sharma, S., Madhavan, K. (2010). Electricity consumption-growth nexus: The case of Malaysia. Energy Policy. 38. 606-612.
Dagoumas, A., Koltsaklis, N., Panapakidis, I. (2017). An integrated model for risk management in electricity trade. Economics, 15, 313–321.
Dong, G., Qing, T., Tian, L., Du, R., Li, J. (2021). Optimization of crude oil trade structure: A complex network analysis. Complexity, 2021.
Duenas, M., Fagiolo, G. (2013). Modeling the international-trade network: A gravity approach. Journal of Economic Interaction and Coordination, 8, 155-178.
Ebhota, W.S., Tabakov, P.Y. (2018). Power inadequacy, the thorn in economic growth of Nigeria. International Journal of Applied Engineering Research, 13(16), 12602–12610.
Etokakpan, M., Osundina, O., Victor B.F., Asumadu S. (2020). Rethinking electricity consumption and economic growth nexus in Turkey: environmental pros and cons. Environmental Science and Pollution Research, 24. 10.1007/s11356-020-09612-4.
Fell, H., Li, Sh., Paul, A. (2014). A new look at residential electricity demand using household expenditure data. International Journal of Industrial Organization, 33, 37–47.
Ferguson, R., Hill, R., Craggs, C. (1997). Benefits of electricity generation. IEE Engineering Science and Education Journal, 6(6), 255-259.
Gaur, V., Gupta, E. (2016). The determinants of electricity theft: An empirical analysis of Indian states. Energy Policy, 93, 127–136.
Glick, R., Rose, A.K. (1999). Contagion and trade: Why are currency crises regional? Journal of International Money and Finance, 18(4), 603–617.
Grando, F., Noble, D., Lamb, L. (2016). An analysis of centrality measures for complex and social networks. In: 2016 IEEE Global Communications Conference (GLOBECOM), pp. 1-6. 10.1109/GLOCOM.2016.7841580.
Guimerà, R., Amaral, L.A.N. (2005) Cartography of complex networks: modules and universal roles. Journal of Statistical Mechanics: Theory and Experiment, 02, P02001.
IEA. (2021). Global energy review 2021. IEA, Paris, https://www.iea.org/reports/global-energy-review-2021.
Ji, L., Jia. X, Chiu. A., Xu. M. (2016). Global electricity trade network: Structures and implications. PLoS ONE, 11(8), https://doi.org/10.1371/journal.pone.0160869.
Kraft, J., Kraft, A. (1978). On the relationship between energy and GNP. Energy and Development, 3, 401-403.
Krnc, M., Sereni, J.S., Skrekovski, R., Yilma, Z.B. (2015). Eccentricity of networks with structural constraints. Discussiones mathematicae graph theory. University of Zielona Góra, 40(4), 1141–1162.
Lise, W., Linderhof, V., Kuik, O., Kemfert, C., Stling, R., Heinzow, Th. (2006). A Game theoretic model of the northwestern european electricity market, market power and the environment. Energy Policy, 34, 123–126.
Liu, Y., Shi, X., Laurenceson, J. (2020). Dynamics of Australia's LNG export performance: A modified constant market shares analysis. Energy Economics, 89, 104808. 10.1016/j.eneco.2020.104808.
Lotfalipour, M., Noruzi, R., Ashena, M., Zabihi, M. (2009). The effects of accession to world trade organization on electricity exports of Iran. Economic Modelling, 3(3), 177-202 [In Persian].
Neha Chhabra, R., Basu, S. (2020). Seasonal effect and electricity trading market—an emerging nation experience. The Electricity Journal, 33(7), 1-12.
Nevima, J. (2014). Konkurenceschopnost regionů Visegrádské čtyřky (Teoretické an empirické přístupy kvymezení, měření a hodnocení). Praha: Professional Publishing.
Newman, M.E.J., Girvan, M. (2004). Finding and evaluating community structure in networks. Physical Review, E 69, 026113.
Petridis, N., Petridis, K., Stiakakis, E. (2020). Global e-waste trade network analysis. Resources, Conservation and Recycling, 158. 104742. 10.1016/j.resconrec.2020.104742.
Rafat, M. (2019). The application of complex networks analysis to assess Iran's trade and it's most important trading partners in Asia. Journal of Economic Modeling Research, 9(34), 107-137 [In Persian].
Refah Kahriz, A., Mohammadzadeh, Y., Mohseni Zonouzi, S.J., Hashemi Berenjabadi, N., Ghasemzadeh N. (2019). The effect of competitiveness on economic performance in selected developing and developed countries. Quarterly Journal of the Macro and Strategic Policies, 7(25), 86-107 [In Persian].
Roubaud, D., Shahbaz, M. (2017). Financial development, economic growth, and electricity demand: A sector analysis of an emerging economy. Journal of Energy and Development, 43, 47-98.
Shahbaz, M., Lean, H.H. (2012). The dynamics of electricity consumption and economic growth: A revisit study of their causality in Pakistan. Energy, 39, 10.1016/j.energy.2012.01.048.
Shakouri H., Eghlimi, M., Manzoor, D. (2009). Economically optimized electricity trade modeling: Iran–Turkey case. Energy Policy, 37, 472–483.
Shirazi, H., Azarbaiejani, K., Sameti, M. (2016). Iran’s position in the world trade: A network approach. Tahghighat-e-Eghtesadi, 50(4), 881-902 [In Persian].
Shiva, R., Shahbazi, M. (2020). Investigating the competition status and the impact of market power on electricity price: case of Iran's wholesale electricity market. Journal of Energy Planning and Policy Research, 6(18), 67-108 [In Persian].
Srinivasan, S. (2013). Electricity as a traded good. Energy Policy, 62, 1048–1052.
Steinhauser, D., Ružeková, V. & Kittová, Z. (2020). Export performance as a measurement of competitiveness. Journal of Competitiveness, 12, 145-160.
Taherifard, A., Akhavan, M. (2009). Estimation of direct and indirect electricity export and embodied energy subsidy of electricity in export sector, by using output-input. Commercial Surveys, 7(37), 2-8 [In Persian].
Tavanir Holding Company. (2016). Statistical report on 49 years of activities of Iran electric power industry (1967-2015) [In Persian].
Tennbakk, B. (2000). Power trade and competition in Northern Europe. Energy Policy, 28, 857-866.
Torreggiani, S., Mangioni, G., Puma, M., Fagiolo, G. (2018). Identifying the community structure of the international food-trade multi network. Environmental Research Letters, 13, 1-14.
Wagner, S., Neshat, N. (2010). Assessing the vulnerability of supply chains using graph theory. International Journal of Production Economics, 126, 121-129.
Wasserman, S., Faust, K. (1994). Social network analysis: Methods and applications, (Vol. 8). Cambridge University Press.
Xi, X., Zhou, J., Gao, X., Wang, Z., Si, J. (2020). Impact of the global mineral trade structure on national economies based on complex network and panel quantile regression analyses. Resources, Conservation and Recycling, 154, 104637. 10.1016/j.resconrec.2019.104637.
Zhang, H-Y., Ji, Q., Fan, Y. (2014). Competition, transmission and pattern evolution: A network analysis of global oil trade. Energy Policy, 73, 10.1016/j.enpol.2014.06.020.
Zhang, H., Wang, Y., Yang, C., Guo, Y. (2021). The impact of country risk on energy trade patterns based on complex network and panel regression analyses. Energy, 222, 1-11.
Zhong, X., Jiang, H., Zhang, C., Shi, R. (2019). Electricity consumption and economic growth nexus in China: an autoregressive distributed lag approach. Environmental Science and Pollution Research, 26, 10.1007/s11356-019-04699-w. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 382 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 340 |
||