
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,973 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,054 |
تعذیب و تنبیه در تاریخ بیهقی: بررسی داستان حسنک وزیر براساس نظریات میشل فوکو | ||
نثرپژوهی ادب فارسی | ||
مقاله 6، دوره 22، شماره 45، تیر 1398، صفحه 119-144 اصل مقاله (843.12 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2019.13300.2589 | ||
نویسنده | ||
مسلم ذوالفقارخانی* | ||
عضو هیات علمی. استادیار زبان و ادبیات انگلیسی. دانشگاه حکیم سبزواری. | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر بر آن است تا با تکیه بر مدل های تحلیلی میشل فوکو (1926-1984 م.) در کتاب مراقبت و تنبیه: تولّد زندان (1975م.) به بحث و بررسی اعدام حسنک وزیر در کتاب تاریخ بیهقی بپردازد. هدف اصلی این مقاله بررسی مولّفه های قدرت، تعذیب، و تنبیه و متن شناسی تاریخ بیهقی بر اساس کتاب مراقبت و تنبیهِ میشل فوکو می باشد. ابوالفضل بیهقی در بخش «ذکر بر دار کردن امیر حسنک وزیر رحمه الله علیه» با روشی دراماتیک و به شیوه ای توصیفی به شرح آیین اعدام در عصر غزنویان و نمایش قدرت در آن برهه از تاریخ ایران پرداخته است. نقد آثار کهن ادب فارسی و تفسیر آنها بر اساس نظریه ها و اندیشه های معاصر شاید بتواند دریچه های نوینی را بر آنها گشوده و خوانندۀ امروزیِ آثار کلاسیک را با این متون مانوس تر گرداند. بررسی این متون در قالب این نظریه ها که محصول جهان مدرن و اجتماع پیچیدۀ آن است، خواننده را از حال به گذشته نمی کشاند بلکه شکلی تازه و عینی تری به آن متون داده و راه را بر فهم ابعاد دیگر آن آثار می گشاید. تاریخ بیهقی نوشتۀ ابوالفضل محمدبن حسین بیهقی (385-470 ق.) اثری است پویا و زنده که به واسطۀ ادبی و تاریخی بودن مستعدّ متن شناسی و نقدهای اجتماعی می باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
تاریخ بیهقی؛ ابوالفضل بیهقی؛ میشل فوکو؛ جامعه شناسی ادبیات | ||
مراجع | ||
فهرست منابع الف) کتابها 1. براون، ادوارد. (1367). تاریخ ادبیات ایران: از فردوسی تا سعدی. ترجمۀ فتحالله مجتبایی. چاپ چهارم. تهران: انتشارات مروارید. 2. بیهقی، ابوالفضل محمّدبنحسین. (1393). دیبای دیداری: متن کامل تاریخ بیهقی. به کوشش محمدجعفر یاحقّی و مهدی سیّدی. چاپ دوم. تهران: انتشارات سخن. 3. ترابی، علیاکبر. (1380). جامعه شناسی ادبیات فارسی. چاپ دوم. تبریز: انتشارات فروغ آزادی. 4. ریپکا، یان. (1385). تاریخ ادبیات ایران: از دوران باستان تا قاجاریه. ترجمۀ عیسی شهابی. چاپ سوم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 5. صفا، ذبیحالله. (1389). تاریخ ادبیات در ایران. جلد اول. چاپ نوزدهم. تهران: انتشارات فردوس. 6. صهبا، فروغ. (1390). تاریخ بیهقی در بوتۀ نقد جدید: نگاهی به تاریخ بیهقی بر مبنای نظریۀ تاریخ گرایی نوین. چاپ اول. قم: انتشارات فارسالحجاز. 7. فوکو، میشل. (1378). مراقبت و تنبیه: تولّد زندان. ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده. چاپ دوم. تهران: نشر نی. 8. مقدادی، بهرام. (1378). فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی: از افلاطون تا عصر حاضر. چاپ اول. تهران: انتشارات فکر روز. 9. مورگان، دیوید. (1373). ایران در قرون وسطی. ترجمۀ عباس مخبر. چاپ اول. تهران: انتشارات طرح نو. 10. یوسفی، غلامحسین. (1390). دیداری با اهل قلم: دربارۀ بیست کتاب نثر فارسی. چاپ نهم. تهران: انتشارات علمی.
ب) مقالهها 1. اردشیریان، شهرام. (1394). «بررسی اندیشههای تاریخ نگاری مدرن در تاریخ بیهقی». تاریخ نو. شمارۀ 13، صص 3-28. 2. اسلامی ندوشن، محمّدعلی. (1374). «جهان بینی ابوالفضل بیهقی» در یادنامۀ ابوالفضل بیهقی: مجموعه سخنرانیهای مجلس بزرگداشت ابوالفضل بیهقی. چاپ دوم. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی. 1-38. 3. اصغرزاده، محمّد، حسین اسکندری و جهاندوست سبزعلیپور. (1391). «تصویرسازی سینمایی در تاریخ بیهقی». ادب پژوهی. شمارۀ 22، صص 65-95. 4. شفیعی، محمّد. (1374). «تراژدیهای تاریخ بیهقی» در یادنامۀ ابوالفضل بیهقی: مجموعه سخنرانیهای مجلس بزرگداشت ابوالفضل بیهقی. چاپ دوم. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی. 374-392. 5. متینی، جلال. (1374). «سیمای مسعود غزنوی در تاریخ بیهقی» در یادنامۀ ابوالفضل بیهقی: مجموعه سخنرانیهای مجلس بزرگداشت ابوالفضل بیهقی. چاپ دوم. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی. 530-607.
ج) منابع لاتین A) sBooks
1. Abrams, Meyer Howard. (1993). A Glossary of Literary Terms. Boston: Wadsworth Cengage Learning.
2. Foucault, Michel. (1972). The Archaeology of Knowledge. New York: Harper & Row.
3. _____________. (1992). The History of Sexuality. London: Penguin.
4. _____________. (1995). Madness and Civilization: A History of Insanity in the Age of Reason. London: Routledge.
5. _____________. (1997). The Order of Things: An Archaeology of the Human Sciences. London: Routledge.
6. Gutting, Gary. (1996). The Cambridge Companion to Foucault. Cambridge: Cambridge University Press.
7. Selden, Raman. (1993). A Reader’s Guide to Contemporary Literary Theory. New York: Harvester.
8. Smart, Barry. (1985). Michel Foucault. London: Routledge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 438 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 485 |