دانشگاه شهید باهنر کرمان

 آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها447
تعداد مقالات4,557
تعداد مشاهده مقاله5,380,001
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,580,066
کاظمی فر, معین. (1401). تحلیل رابطۀ مکاشفه و استعاره از منظر ساختگرایی مطالعۀ موردی: ایماژ عروس در آثار روزبهان. , 25(51), 113-131. doi: 10.22103/jll.2022.18799.2968
معین کاظمی فر. "تحلیل رابطۀ مکاشفه و استعاره از منظر ساختگرایی مطالعۀ موردی: ایماژ عروس در آثار روزبهان". , 25, 51, 1401, 113-131. doi: 10.22103/jll.2022.18799.2968
کاظمی فر, معین. (1401). 'تحلیل رابطۀ مکاشفه و استعاره از منظر ساختگرایی مطالعۀ موردی: ایماژ عروس در آثار روزبهان', , 25(51), pp. 113-131. doi: 10.22103/jll.2022.18799.2968
کاظمی فر, معین. تحلیل رابطۀ مکاشفه و استعاره از منظر ساختگرایی مطالعۀ موردی: ایماژ عروس در آثار روزبهان. , 1401; 25(51): 113-131. doi: 10.22103/jll.2022.18799.2968

تحلیل رابطۀ مکاشفه و استعاره از منظر ساختگرایی مطالعۀ موردی: ایماژ عروس در آثار روزبهان

نثرپژوهی ادب فارسی
دوره 25، شماره 51، تیر 1401، صفحه 113-131    اصل مقاله (985.82 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2022.18799.2968
نویسنده
معین کاظمی فر*
عضو هیئت علمی بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز
چکیده
از روزبهان بقلی عارف نامدار قرن ششم و هفتم هجری کتابی ارجمند به نام کشف الاسرار به جا مانده که سراسرِ آن به گزارش مکاشفه‌هایش از سنین کودکی تا پایان زندگی‌ اختصاص یافته است. این کتابِ بدیع، مشحون از تصاویر و صحنه‌های خارق‌العاده‌ از تجربه‌های شهودی دیدار با خداوند، فرشتگان، پیامبران، اولیا و... است. روزبهان در این مکاشفه‌ها مکررا پیامبران و فرشتگان و اولیا را در چهرۀ «عروس» دیده است. از دیگرسو، با بررسی آثارِ غیر مکاشفه‌ای روزبهان این نکته روشن می‌شود که در این آثار نیز روزبهان از استعارۀ «عروس» بهرۀ فراوان برده است. این مقاله تلاشی است برای توضیح ارتباط بین این دو پدیده، و برای این مقصود از نظریۀ ساختگرایی در حوزۀ مطالعات عرفان کمک گرفته است. ادعای بنیادین نظریۀ ساختگرایی این است که مکاشفه‌های یک عارف را ذهنیت و عناصر زبانی او صورت‌بندی می‌کنند. به عبارتی دیگر از نظر ساختگرایان آنچه عارف در مکاشفاتش تجربه می‌کند می‌تواند محصولِ تجسم همان استعاره‌هایی باشد که در کلامش وجود داشته است. اگر این دیدگاه را بپذیریم، تصویر عروس در مکاشفات روزبهان برآمده از کلان استعاره‌ای است که در کلامش وجود داشته است و در آثاری مثل عبهرالعاشقین و شرح شطحیات آنها را بروز داده است.
کلیدواژه‌ها
روزبهان؛ تجربه عرفانی؛ مکاشفه؛ ایماژ(تصویر)؛ استعاره
مراجع
الف) منابع فارسی

  1. آربری، آرتور(1365). شیراز مهد شعر و عرفان. ترجمۀ منوچهر کاشف، چاپ پنجم، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
  2. ارنست، کارل(1377). روزبهان بقلی. ترجمۀ مجدالدین کیوانی، تهران: مرکز.
  3. ایزوتسو، توشیهیکو(1383). آفرینش، وجود و زمان. ترجمۀ مهدی سررشته داری. تهران: مهراندیش.
  4. بارسلونا، آنتونیو.(1390) استعاره و مجاز با رویکرد شناختی. ترجمۀ فرزان سجودی و دیگران. تهران: نقش جهان.
  5. روزبهان ابومحمد(1389). شرح شطحیات. تصحیح هانری کربن، تهران: طهوری.
  6. روزبهان، ابومحمد (1366). عبهرالعاشقین. تصحیح هانری کربن و محمّد معین، تهران: منوچهری.
  7. روزبهان، ابومحمد (1393). کشف الاسرار و مکاشفات الانوار. ترجمۀ مریم حسینی، تهران: سخن.
  8. روزبهان، ابومحمد(1380). عبهرالعاشقین. به سعی جواد نوربخش، تهران: یلدا قلم.
  9. شفیعی کدکنی، محمدرضا(1392). زبان شعر در نثر صوفیه. تهران: سخن.
  10. ش‍ی‍روان‍ی‌، ع‍ل‍ی(1388)‌. م‍ب‍ان‍ی‌ ن‍ظری‌ ت‍ج‍رب‍ه‌ دی‍ن‍ی‌: م‍طال‍ع‍ه‌ ت‍طب‍ی‍ق‍ی و ان‍ت‍ق‍ادی‌ آرای‌ اب‍ن‌ع‍رب‍ی‌ و رودل‍ف‌ات‍و، ق‍م‌: بوستان کتاب.
  11. فانینگ، استیون(1389). عارفان مسیحی. ترجمه فریدالدین رادمهر، تهران: نیلوفر.
  12. فتوحی، محمود و مریم علی نژاد.(1388). «بررسی رابطه تجربه عرفانی و زبان تصویری در عبهرالعاشقین». ادب پژوهی. شماره 10. ص10-25.
  13. فتوحی، محمود و هما رحمانی. (1395). «کارکرد استعاره در بیان تجارب عرفانی روزبهان بقلی در عبهرالعاشقین»، پژوهشنامۀ عرفانی، سال نهم، ص 164- 137.
  14. فورمن، رابرت(1384). عرفان، ذهن، آگاهی. ترجمه عطا انزلی، قم: دانشگاه مفید.
  15. قائمی نیا، علیرضا(1381). تجربۀ دینی و گوهر دین. قم: بوستان کتاب.
  16. کتز، استیون(1383) ساختگرایی، سنت و عرفان. ترجمۀ سید عطا انزلی، قم: آیت عشق.
  17. لیکاف، جورج و دیگران(1392). استعاره مبنای تفکر و ابزار زیبایی آفرینی. ترجمۀ فرهاد ساسانی و دیگران. چاپ دوم. تهران: سوره مهر.
  18. ملکیان، مصطفی(1386). سلسله مباحث عرفان مقایسه ای. قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
  19. هاشمی، زهره(1389). «نظریه استعاره مفهومی از دیدگاه لیکاف و جانسون». ادب پژوهی. تابستان. شماره دوازدهم. ص 119-140.
  20. هیک، جان(1382). بعدپنجم(کاوش در قلمرو روحانی). ترجمۀ بهزاد سالکی، تهران: قصیده سرا.
 

ب) منابع انگلیسی

  • Lakoff, George and Mark Johnson(2003). Metaphors we live by. London: The university of Chicago press.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 142
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 157


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب