
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,005 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,078 |
بررسی نمادهای جانوری در اشعار ادیب الممالک فراهانی | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
دوره 23، شماره 45، تیر 1403، صفحه 367-387 اصل مقاله (724.24 K) | ||
نوع مقاله: علمی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2023.21099.2452 | ||
نویسندگان | ||
النا میرحسینی وکیلی1؛ مریم غلامرضا بیگی* 2؛ مجید حاجی زاده3 | ||
1دانشکده زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان | ||
2دانشکده زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه آزاد اسلامی کرمان | ||
3ادبیات ، ادبیات ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد حاج قاسم سلیمانی | ||
چکیده | ||
درادبیات فارسی ، همچون ادبیات سایر زبان ها ، شاعران و نویسندگان به دلایل بسیاری از جانوران به عنوان نماد،برای بیان اهداف خویش، بهره جسته اند .که این امر علاوه بر جذاّب تر نمودن مطالب ، نزد خواننده ، فهم موضوعات را برای آنان آسان تر می نماید.یکی شاعرانی که برای بیان مضامین سیاسی _اجتماعی خود از نماد جانوران بهره جسته ،ادیب الممالک فراهانی است . وی به عنوان یکی از شاعرانی که در دوره ی بازگشت و عصر مشروطه می زیسته ، اصطلاحات جانورشناسی را جهت بیان اهداف اجتماعی – سیاسی خویش سروده است.این پژوهش از نوع نظری و مقولۀ کتابخانه ای است که اطلاعات آن با رجوع به دیوان ادیب الممالک فراهانی و سایر منابع مرتبط گردآوری شده است. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است ..بر پایۀ تحقیقات صورت گرفته ،نمادهای به کار رفته در دیوان ادیب الممالک فراهانی ، از نوع نمادهای انسانی هستند و خاستگاه آن ها جاندارانی مانند پرندگان ، آبزیان ، جانوران وحشی ، اهلی ، چارپایان و حشرات است .این رویکرد نمادین و رمزگونه ی شاعر ، دستمایه ای برای ، شکایت از اوضاع نابسامان جامعه ، مبارزه با استبداد حاکم ، ترغیب و تشویق ملت به اتحاد و هم بستگی ، استعمار ستیزی و مبارزه با نفوذ بیگانگان ، هجو صاحب منصبان و مدح مقامات سیاسی بوده است . | ||
کلیدواژهها | ||
ادیب الممالک فراهانی؛ نماد؛ جانورشناسی؛ سیاسی؛ اجتماعی | ||
مراجع | ||
اتحادی، حسین. (1400). ارتباط تصاویر حیوانی با عاطفه، روحیات و باورهای خاقانی. پژوهشنامۀ ادب غنایی دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال 19، شمارۀ 36، بهار و تابستان 1400، صص 9-28.
انجوی شیرازی، میرجمالالدین حسین بن فخرالدین، (1351). فرهنگ جهانگیری. مشهد: انتشارات دانشگاه مشهد.
پورداوود، ابراهیم (1380). فرهنگ ایران باستان. چاپ دوم. تهران: اساطیر.
تقوی، محمد، (1376). بررسی حکایتهای حیوانات تا قرن دهم در ادب فارسی. تهران: انتشارات روزنه.
جعفری، ناهید و بخشی پیشکناری، زهرا (1396). رویکرد نظامی گنجوی به تمثیل حیوانات از دیدگاه ادبیات تعلیمی. پژوهشنامۀ ادبیّات تعلیمی، سال نهم، شمارۀ سی و سوم، بهار 1396، صص 121-144
حمیدیان، سعید. (1381). داستان دگردیسی. چاپ اول، تهران: انتشارات نیلوفر.
خیریه، بهروز، (1384). نقش حیوانات در داستانهای مثنوی. چاپ اوّل، تهران: فرهنگ مکتوب.
داد، سیما. (1385). فرهنگ اصطلاحات ادبی. چاپ سوم، تهران: مروارید.
دهخدا، علیاکبر، (1372)، لغتنامه، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران.
رسمی، سکینه (1384). نقد روانشناختی تصویرپردازی پرندگان در حبسیههای فارسی. نشریۀ زبان و ادب فارسی، پاییز 1384، شمارۀ 196، صص 85-102
زرینکوب، عبدالحسین، (1353). با کاروان حلّه، تهران: جاویدان.
سلاجقه، پروین (1390). جستاری در چگونگی کارکرد نمادهای جانوران در اشعار صائب تبریزی و بیدل دهلوی. نشریۀ پژوهش زبان و ادبیّات فارسی، تابستان 1390، شمارۀ 21، صص: 121-140
صفایی، علی و آلیانی، رقیه، (1396). بازنشانه شناسی نماد حیوانی باز در غزلیات شمس. پژوهش های ادب عرفانی، شمارۀ 32، صص 36-1
صفری، جهانگیر و عبدوند، ابراهیم (1394). بررسی نماد در دیوان ناصرخسرو. مجلّۀ علوم ادبی، سال 4، شمارۀ 6، بهار و تابستان 1394
طوسی، خواجهنصیرالدین. (1375). اخلاق ناصری. چاپ هشتم. تهران: انتشارات علمیۀ اسلامیه.
عبداللهی، منیژه (1381). فرهنگنامۀ جانوران درادب پارسی. 2 ج. تهران: پژوهنده.
فراهانی، محمد صادق (1380). دیوان کامل ادیبالممالک فراهانی. تصحیح مجتبی برزآبادی، تهران: فردوس.
فراهانی، محمد صادق، (1384). زندگی و شعر ادیب الممالک فراهانی. به تصحیح و تنقیح علی موسوی گرمارودی، تهران: قدیانی.
قاپلان، محمد، (1378). بلبل. دانشنامۀ جهان اسلام شمارۀ 3 صص 731 تا 738.
کزّازی، میر جلال الدین، (1385). نامۀ باستان. چاپ اول. تهران: سمت.
کوپر، جی سی. (1392). فرهنگ نگارههای آیینی. ترجمۀ رقیه بهزادی چاپ اول. تهران: علمی.
مسکوب، شاهرخ. (1371). چند گفتار در فرهنگ ایران. چاپ اول. تهران: انتشارات چشم و چراغ.
مصفا، مظاهر؛ و سعادتی، عباس. (1390). جایگاه وطن، آزادی، قانون و دانش در شعر ادیب. تحقیقات تعلیمی و غنای زبان و ادب فارسی. شمارۀ 8. صص 207-232.
معین، محمّد، (1360). فرهنگ فارسی معین. تهران: انتشارات امیر.
یاحقی، محمّدجعفر، (1386). فرهنگ اساطیر و داستانواره ها در ادبیّات فارسی. تهران: فرهنگ معاصر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 140 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 113 |