آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,074 |
تحلیل روند شکل‌گیری و بازیابی پیکربندی فضای آرامگاه شاه اسماعیل اول؛ مبتنی بر مطالعات میدانی. | ||
| مجله مطالعات ایرانی | ||
| دوره 23، شماره 46، دی 1403، صفحه 409-434 اصل مقاله (1.88 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2024.21919.2516 | ||
| نویسندگان | ||
| فردین عینی1؛ حبیب شهبازی شیران2؛ سید مهدی حسینی نیا3؛ محدثه امینی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری باستانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
| 2دانشیار گروه باستانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
| 3دانشگاه محقق اردبیلی | ||
| چکیده | ||
| زمینه/هدف: آرامگاه شاه اسماعیل اول دارای یک فضای تقریباً مربع‌شکل کوچکی است و میان حرم‌خانه و آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی قرارگرفته است. هدف اصلی از این پژوهش بررسی تغییرات کالبدی و فضایی آرامگاه بر اساس مطالعات میدانی و طرح‌های مرمتی و حفاظتی بنا در سال‌های گذشته است. روش/رویکرد: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و تفسیری بوده و گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی است. یافته‌ها/نتایج: آرامگاه یک بنای مستقل است که بعدها در فضای خالی مابین مقابر شیخ صفی و حرم‌خانه ساخته‌شده و بعد از فوت شاه اسماعیل به‌عنوان مقبرۀ ایشان مورداستفاده قرارگرفته است. مقبره دارای گنبد سه پوش است که پوش بیرونی از نوع شبدری پاتوپا است. تزیینات ساقه و گنبد بنا، در دوره‌های بعد تغییریافته است. شکل آرامگاه، کوچک و ساده است و ارتفاع گنبد نیز نسبت به گنبدهای دیگر مجموعه کمتر است؛ اما معمار برای اینکه به گنبد دید بصری بیشتری بدهد، با استفاده از ساق بلند، ارتفاع گنبد را تااندازه‌ای افزایش داده تا کوچک بودن بنا را تا حدی تحت شعاع قرار دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اردبیل؛ آرامگاه؛ گنبد؛ صفویه؛ بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی؛ آرامگاه شاه اسماعیل اول | ||
| مراجع | ||
|
الف: منابع فارسی
امیری، پیمان. (1384). در جستجوی هویت شهری اردبیل، چاپ اول، تهران: وزارت مسکن و شهرسازی.
اولئاریوس، آدام. (1385). سفرنامۀ آدام اولئاریوس (اصفهان خونین شاه صفی)، ترجمۀ حسین کردبچه، جلد 2، تهران: کتاب برای همه.
آرشیو پایگاه جهانی بنای آرامگاهی و خانقاهی شیخ صفی‌الدین اردبیلی. (1397).
بلالی اسکویی، آزیتا و جمالی، یحیی. (1399). «ارزیابی تغییرات کالبدی فضایی آرامگاه‌های ایلخانی و صفوی اصفهان، گامی در مسیر شناخت الگوی پیشرفت معماری اسلامی- ایرانی». مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، دورۀ 8، شمارۀ 2، صص 266-218.
تاورنیه، ژان باتیست. (1336). سفرنامه تاورنیه، ابوتراب نورى، تصحیح و تأیید حمید شیرازى، چاپ دوم، اصفهان: کتابخانه سنایى.
ترابى طباطبایى، سید جمالالدین. (1378). آثار باستانى آذربایجان شرقى، تهران: انجمن آثار ملى.
ترکمان، اسکندربیک. (1382). عالم‌آرای عباسی، به کوشش ایرج افشار، جلد 2، تهران: امیرکبیر.
دیباج، اسماعیل. (1346). آثار باستانى و ابنیۀ تاریخى آذربایجان، تهران: شوراى مرکزى جشن شاهنشاهى ایران.
دلاواله، پیترو، (1375). سفرنامة پیترو دلاواله، ترجمة شـعاعالـدین شـفا، تهـران: علمـی و فرهنگی.
رجبی اصل، موسی. (1381). نقش و رنگ در بقعۀ شیخ صفی‌الدین اردبیلی، چاپ اول، اردبیل: شیخ صفی‌الدین اردبیلی
رضازادۀ اردبیلی، مجتبی. (1374). «مقبرة شیخ صفی‌الدین اردبیلی»، مجموعة مقالات اولین کنگرۀ تاریخ معماری و شهرسازی ایران، جلد 2، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور.
زاره، فردریش. (1385). بقعۀ شیخ صفی، ترجمۀ صدیقه خوانساری موسوی، تهران: فرهنگستان هنر.
صفری، بابا. (۱۳72). اردبیل در گذرگاه تاریخ. جلد اول. تهران: امید
صلاحی مریم و غفاری عباس. 1397). «مطالعه تطبیقی تزیینات و فنون اجرایی در صندوق چوبی قبر شیخ صفی‌الدین اردبیلی و شاه اسماعیل اول صفوی». پژوهش هنر، دوره 7، شماره 15، صص۳۹-۵۱.
عبدى‌بیگ شیرازی، زینالعابدین، صریحالملک، نسخۀ خطى، کتابخانۀ ملى تهران: شمارۀ 2734/ف.
کنبی، شیلا. (1385). هنر و معماری صفویه، ترجمة حسن افشار، تهران: نشر مرکز.
گلمغانی‌زاده اصل، ملکه و یوسفی، حسن. (1384). باستانشناسی و تاریخ هنر بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، چاپ اول، تهران: نیک.
مصباحی، شکوفه. (1388). گمشده‌ای از هنر معماری صفویه، طرح بازسازی سردر عالی‌قاپو و تزیینات آن، تهران: رسانه‌پرداز.
موسوی، سید محمود. (1379). کاوش در بخش غربی مجموعۀ شیخ صفی‌الدین اردبیلی، اردبیل، دومین کنگرۀ تاریخ معماری و شهرسازی ایران، دورۀ دوم، جلد 2.
ویور، مارتین. ای. (1356). مسائل حفاظتی پنج بنای تاریخی ایران، ترجمة کرامت الله افسر، تهران: سازمان ملّی حفاظت آثار باستانی.
هیلن براند، رابرت. (1388). مقبرۀ شاه اسماعیل اول، کتاب هنر و معماری صفویه، ترجمۀ مزدا موحد، تهران: موسسه تالیف ترجمه و نشر آثار هنری متن
یوسفی، حسن و طاوسی، محمود. (1383)، «بررسی آرامگاه شاه اسماعیل اول در اردبیل از منظر باستانشناسی»، مجلۀ تخصصی باستانشناسی، سال اول، شماره اول، صص 29-20.
یوسفی، حسن. (1395). بازنگری مجموعه خانقاهی و آرامگاهی شیخ صفی الدین اردبیلی؛ براساس آخرین نتایج کاوشهای باستانشناسی، رساله دکتری تخصصی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، تهران.
ب: منابع لاتین
Costa, J & Ecceles, G. (1996). Perspective on Tourism Development. International Journal of Contemporary Hospitality Management , Volume 8, N.7, 44-51.
Morton, A. H, (1975). The Ardabil Shrine in the Reign of Shah Tahmasp I, Iran (XII), pp. 31-64 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 129 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 328 |
||